Trong số các quán phở cuốn nổi tiếng ở Hà Nội, Phở cuốn Chinh Thắng tại làng Ngũ Xã (phường Trúc Bạch, quận Ba Đình) được xem là nơi khai sinh ra món ăn này.
Trong bức tranh ẩm thực đặc sắc của Hà Nội, phở luôn giữ một vị trí đặc biệt. Không chỉ có phở nước truyền thống đã trở thành biểu tượng, người dân Thủ đô còn sáng tạo nên nhiều biến tấu độc đáo. Trong số đó, phở cuốn – món ăn mang đậm dấu ấn của làng Ngũ Xã – được xem là sự kết hợp hoàn hảo giữa phở và bánh cuốn, vừa quen vừa lạ, vừa giản dị lại tinh tế. Ít ai biết món ăn này lại có một nguồn gốc vô cùng thú vị và quán ăn đầu tiên "phát minh" ra nó.
Phở cuốn, hay còn được gọi bằng tên tiếng Anh “Pho Rolls”, hiện là một trong những món ăn Việt Nam được ưa chuộng tại nhiều quốc gia, đặc biệt là Mỹ, chỉ xếp sau bánh mì và phở nước về độ phổ biến. Với người Hà Nội, món ăn này không chỉ là bữa ăn nhẹ thanh đạm mà còn là biểu tượng của sự sáng tạo trong cách chế biến và gìn giữ hương vị truyền thống.
Trong số các quán phở cuốn nổi tiếng ở Hà Nội, Phở cuốn Chinh Thắng tại làng Ngũ Xã (phường Trúc Bạch, quận Ba Đình) được xem là nơi khai sinh ra món ăn này. Quán được mở từ những năm 2000, và cũng chính tại đây, món phở cuốn đầu tiên ra đời dưới bàn tay sáng tạo của bà Vũ Thị Chinh – người phụ nữ gốc Tràng An nay đã 65 tuổi. Bà Chinh, chủ quán Phở cuốn Chinh Thắng, được xem là “người khai sinh” ra món phở cuốn Ngũ Xã, một trong những món đặc sản đã ghi dấu ấn sâu đậm trong bản đồ ẩm thực Việt Nam.
Cơ duyên ra đời của món ăn bắt nguồn từ một buổi trưa oi bức vào mùa hè năm 2000. Khi đó, quán của bà Chinh đang phục vụ món phở nước nóng. Giữa tiết trời nắng gắt, bà nhận thấy nhiều thực khách vừa ăn vừa phải lau mồ hôi, khiến bữa ăn trở nên kém phần thoải mái. Tình cờ trong bếp còn thừa bánh phở và thịt bò xào, bà nảy ra ý tưởng lấy bánh phở cuộn thịt bò cùng ít rau mùi, rồi pha thêm bát nước mắm chua ngọt tương tự món nem để dùng kèm. Khi mang ra mời khách dùng thử, hầu như ai cũng tấm tắc khen ngon. Từ đó, món phở cuốn ra đời và nhanh chóng trở thành món chủ đạo trong thực đơn của quán.
So với nhiều biến thể hiện nay, phở cuốn Ngũ Xã của quán Chinh Thắng giữ được phong cách nguyên bản. Mỗi cuốn có kích thước nhỏ hơn so với nhiều hàng khác, phần nhân chỉ gồm thịt bò xào và rau xà lách, không thêm nhiều nguyên liệu phụ. Nước chấm của quán cũng mang đặc trưng riêng – vị chua ngọt thanh, pha cùng đu đủ xanh và cà rốt bào sợi, thêm một chút tiêu để dậy mùi. Dù cách làm không tuân theo công thức cố định, nhưng nhờ kinh nghiệm nhiều năm, mỗi bát nước chấm ở đây vẫn khiến thực khách phải xuýt xoa.
Để tạo nên một đĩa phở cuốn ngon đúng điệu, khâu chuẩn bị nguyên liệu đóng vai trò then chốt. Người đầu bếp phải có kinh nghiệm chọn và làm bánh phở sao cho vừa dẻo, vừa dai nhưng không bị nát, đồng thời phải biết cách xào nhân khéo léo để phần thịt bò chín tới, mềm và đậm vị. Thịt bò được rửa sạch bằng nước muối, thái mỏng, cắt sợi dài và ướp cùng đường trong khoảng 10 phút để ngấm vị ngọt tự nhiên. Sau đó, người nấu tiếp tục cho thêm bột nêm, dầu hào, tiêu, rồi ướp thêm 15 phút nữa để thịt ngấm đều.
Nước mắm chấm phở cuốn tuy đơn giản nhưng lại là yếu tố quyết định hương vị. Mỗi quán có một công thức riêng, song cách pha cơ bản vẫn dựa trên sự cân bằng giữa vị mặn, ngọt, chua và cay. Tỏi được đập dập, băm nhuyễn cùng ớt, pha với nửa chén nước sôi để nguội, một muỗng đường, năm thìa nước mắm, ba muỗng nước cốt chanh và một thìa giấm. Khi hoàn thành, nước mắm có màu vàng nâu nhẹ, vị chua ngọt dịu, thơm nồng, hòa quyện hoàn hảo với phần bánh phở trắng mịn và nhân bò đậm đà.
Thực đơn của quán không chỉ có phở cuốn mà còn phục vụ thêm phở chiên phồng, phở xào và nhiều món ăn từ phở khác. Giá trung bình mỗi món dao động từ 50.000 đến 80.000 đồng, phù hợp với nhiều đối tượng khách hàng. Quán nằm tại số 07 Mạc Đĩnh Chi, phường Trúc Bạch, quận Ba Đình – ngay gần ngã tư giao giữa đường Mạc Đĩnh Chi và Nguyễn Khắc Hiếu, dễ tìm và thuận tiện cho khách du lịch ghé thăm.
Sau hơn hai thập kỷ hoạt động, Phở cuốn Chinh Thắng không chỉ trở thành điểm hẹn quen thuộc của người dân Hà Nội mà còn là một trong những địa chỉ được nhiều du khách nước ngoài tìm đến. Năm 2025, quán vinh dự được Michelin Guide đưa vào danh sách Michelin Selected, hạng mục vinh danh những địa chỉ ẩm thực chất lượng cao tại Hà Nội. Đây là một trong năm địa điểm mới của Thủ đô được Michelin lựa chọn trong năm nay.
Theo đánh giá của Michelin Guide, Phở cuốn Chinh Thắng là “địa chỉ yêu thích của nhiều người với những chiếc bánh phở mềm mại cuộn thịt bò và rau, kết hợp hoàn hảo cùng nước chấm chua ngọt khiến thực khách không thể cưỡng lại”. Các chuyên gia thẩm định của Michelin cũng cho biết quá trình đánh giá được thực hiện hoàn toàn độc lập và ẩn danh, không có bất kỳ thông báo hay can thiệp nào từ phía quán. Chính điều này khiến chủ quán – bà Vũ Thị Chinh – bất ngờ khi biết tin quán mình được vinh danh, đồng thời cũng càng thêm trân trọng sự ghi nhận khách quan của giới chuyên môn quốc tế.
Sự xuất hiện của Phở cuốn Chinh Thắng trong danh sách Michelin Selected không chỉ là niềm tự hào của riêng bà Chinh hay làng Ngũ Xã, mà còn là minh chứng cho sức hấp dẫn của ẩm thực Hà Nội nói chung. Từ một món ăn được sáng tạo tình cờ trong ngày hè nóng nực, phở cuốn Ngũ Xã đã trở thành biểu tượng của sự sáng tạo trong ẩm thực Việt Nam – một món ăn giản dị nhưng đủ tinh tế để chinh phục khẩu vị của cả thực khách trong nước lẫn quốc tế.
Ngày nay, dù nhiều nơi đã học theo và biến tấu món phở cuốn theo nhiều cách khác nhau – thêm tôm, trứng, rau thơm hay nước chấm mới lạ – nhưng hương vị gốc tại quán Chinh Thắng vẫn giữ được sức hút riêng. Phở cuốn ở đây không cầu kỳ, không phô trương, nhưng lại hài hòa, tinh tế trong từng chi tiết – đúng như phong vị Hà Nội xưa.
Với việc được Michelin vinh danh, phở cuốn Ngũ Xã đã vượt qua khuôn khổ của một món ăn dân dã để trở thành niềm tự hào văn hóa. Đây cũng là lời khẳng định rằng, những giá trị ẩm thực được tạo nên từ tâm huyết và sự chỉn chu luôn có sức lan tỏa mạnh mẽ, góp phần đưa hình ảnh Hà Nội – thành phố của những món ngon tinh tế – vươn ra thế giới.
