Xuất phát từ một gánh hàng rong len lỏi trong phố cổ Hà Nội từ năm 1926, quán cafe này đã khẳng định vị thế của mình không chỉ nhờ tuổi đời mà còn bởi phương pháp chế biến thủ công và phong cách giản dị, giữ gìn trọn vẹn tinh hoa cà phê Hà Nội xưa.
Trải qua gần một thế kỷ tồn tại và phát triển, quán Cafe Thái trên phố Triệu Việt Vương (quận Hai Bà Trưng, Hà Nội) đã trở thành một địa chỉ thân thuộc với những người yêu cà phê truyền thống Hà Thành. Xuất phát từ một gánh hàng rong len lỏi trong phố cổ Hà Nội từ năm 1926, quán đã khẳng định vị thế của mình không chỉ nhờ tuổi đời mà còn bởi phương pháp chế biến thủ công và phong cách giản dị, giữ gìn trọn vẹn tinh hoa cà phê Hà Nội xưa.
Ngay từ khi hình thành, quán được mở bởi cụ Nguyễn Văn Đến với đôi quang gánh bán cà phê rong khắp các con phố Hà Nội. Sau nhiều năm, đến đời cháu trai – anh Nguyễn Đức Hiếu – là chủ đời thứ tư tiếp nối nghề rang – xay – pha chế của gia đình. Đến nay, địa chỉ số 27 Triệu Việt Vương vẫn là nơi giữ nguyên phương thức rang củi, xay thủ công và pha phin nhôm, tạo nên hương vị đặc trưng khó tìm tại Hà Nội.
Quán Café Thái không trang hoàng cầu kỳ, đưa vào vị trí mặt tiền nhưng giữ lại nét nhà phố 1 trệt – 1 lầu với vỉa hè đặt ghế nhấp nhô và tấm bảng hiệu kim loại vàng đã nhuốm màu thời gian. Không gian khiêm tốn ấy, qua gần một thế kỷ, vẫn trường tồn như một “di sản nhỏ” giữa lòng phố cổ – nơi người Hà Nội vẫn rủ nhau "Qua Thái ngồi đi!".
Từ năm 1926, gánh cà phê rong của cụ Nguyễn Văn Đến bắt đầu ra phố với phương thức truyền thống – những hạt cà phê được rang bằng củi và bán tại các gánh hàng. Qua thời gian, con trai cụ Đến – ông Thái – mở quán tại số 27 Triệu Việt Vương. Ông Tĩnh – bố anh Hiếu – là đời thứ ba tiếp nối và duy trì nghề rang xay. Hiện nay, chính anh Nguyễn Đức Hiếu là chủ đời thứ tư, tiếp tục công việc gia truyền.
Qua các thời kỳ, quán được người xung quanh gọi bằng nhiều tên khác nhau như “quán ông già”, “quán bò”, “quán trung tâm”, “cà phê mộc”, “cà phê xổm”… nhưng cái tên Café Thái vẫn được giữ lại và trở thành thương hiệu quen thuộc trong cộng đồng người Hà Nội.
Điều làm nên khác biệt cho Café Thái chính là việc vẫn duy trì rang cà phê bằng củi – một phương pháp mộc mạc nhưng khắt khe. Hạt cà phê từ các vùng như Sơn La, Điện Biên hay Buôn Ma Thuột được nhập về rồi cho vào cối rang đặt trên bếp củi. Chủ quán phải quay đều cối, kiểm tra liên tục trong quá trình rang. Khi nhiệt độ đạt mức khoảng 220 – 230 °C và hạt bắt đầu nổ, chuyển sang màu nâu đậm, người thợ sẽ lấy ra thúng tre để làm nguội thủ công trong vòng 3 phút – nếu không làm nguội kịp, hạt tiếp tục nóng lên và mất vị thơm ngon đặc trưng.
Khác với cà phê rang bằng bếp gas hay điện, phương pháp rang củi tạo ra mùi khói nhẹ ám trong hạt, khiến tách cà phê mang hương vị đặc biệt không lẫn với nơi khác. Việc này đòi hỏi sự tỉ mỉ của người thợ – kiểm soát lửa, khói, độ chín và thời gian làm nguội - do vậy, khách đến thưởng thức không chỉ uống một ly cà phê mà đồng thời cảm nhận cả quá trình và câu chuyện của nghề.
Khi đến Café Thái, thực khách sẽ được phục vụ một ly cà phê pha phin nhôm – đúng chất Hà Nội xưa – với vị đắng đầu lưỡi, nồng ấm và hương khói nhẹ nhàng lan tỏa. Công đoạn từ rang đến pha đều được giữ thủ công, từ việc chọn hạt, kiểm tra khi rang đến giữ nhiệt đúng mức và làm nguội tay. Chính những công đoạn này đã tạo nên nét riêng biệt cho quán.
Không chỉ là uống để tỉnh táo, ly cà phê tại đây mang yếu tố văn hóa: những người Hà Nội đi làm, ghé qua quán sớm từ khoảng 6 giờ, ngồi trên ghế vỉa hè hoặc trong nhà, vừa nhâm nhi cà phê vừa quan sát phố phường, nghe tiếng bánh xe, tiếng người qua lại. Đây là một thói quen gắn với hình ảnh Hà Nội và được nhiều người giữ tới hiện nay.
Quán Café Thái có mặt tiền giản đơn: tường vàng phẳng khói thời gian, ghế cao đặt lấp xấp ngoài vỉa hè, cùng không gian trong nhà với bàn ghế gỗ giản dị. Chính sự mộc mạc này lại khiến nơi đây mang đến cảm giác thân quen và “đúng chất” Hà Nội xưa. Khách hàng không ồn ào, không cần thiết check-in rầm rộ - họ chỉ cần một ly cà phê, một chỗ ngồi hơi nghiêng nhìn phố, đủ để cảm nhận sự bình dị giữa lòng thành phố hiện đại.
Dù nhiều quán cà phê mới hiện đại mọc lên với phong cách sang trọng, thiết kế bắt mắt, Café Thái vẫn giữ được bản sắc riêng: đồ vật không đổi mới nhiều, chất liệu không cầu kỳ và chủ yếu dựa vào chất lượng cà phê cũng như cảm giác thưởng thức để níu chân khách. Đây cũng là lý do quán vẫn đông khách dù nằm trên con phố không quá “hào nhoáng”.
Một vài lưu ý khi đến
- Do không gian vỉa hè và ghế ngoài, nếu đến giờ cao điểm (sáng sớm hoặc chiều tối) có thể không có chỗ ngồi trong nhà, nên sẵn sàng chọn vị trí ngoài.
- Vì vẫn rang thủ công và xay tay một phần, nếu bạn muốn xem chi tiết quá trình rang hoặc mua hạt về, nên đến sớm hoặc hỏi chủ quán.
- Giá đồ uống khá mức rộng (10.000 đ - 100.000 đ) nên phù hợp với nhiều đối tượng; nhưng nếu thử món đặc biệt có thể giá cao hơn mức sàn.
- Khi tới, bạn có thể thử yêu cầu “cà phê đen phin nhôm” để cảm nhận vị nguyên bản nhất - tránh ngay các kiểu pha hiện đại nếu muốn trải nghiệm hương vị truyền thống.
Quán Café Thái trên phố Triệu Việt Vương là một điểm dừng chân không thể bỏ lỡ với những người yêu cà phê và muốn tìm về cái “hồn” cà phê Hà Nội xưa. Giữa cuộc sống hiện đại, một ngồi lại trong góc phố nhỏ, nhấm nháp ly cà phê rang củi truyền thống vẫn là trải nghiệm lắng đọng, giúp ta cảm nhận sự chậm lại, chiêm nghiệm chút quá khứ và thưởng thức nhịp sống thủ đô ở góc riêng.
Ngoài ra, ở Hà Nội cũng còn rất nhiều quán cafe mang hương vị xưa được cha truyền con nối. Nằm nép mình trong con phố Hàng Hành nhỏ xinh, cà phê Nhân là một trong những quán lâu đời nhất của Hà Nội, mang trong mình câu chuyện khởi nguồn đầy thú vị từ năm 1946. Ít ai biết rằng “Nhân” không phải tên một người chủ quán nào đó trong khu phố cổ, mà là biểu tượng cho tinh thần của những người Hà Nội yêu nước trong thời kỳ sơ tán. Quán do vợ chồng cụ Nguyễn Văn Thi và cụ Trần Thị Thanh Kỳ sáng lập, trở thành nơi gắn liền với ký ức của nhiều thế hệ. Ngày nay, cà phê Nhân không chỉ dừng lại ở một địa điểm thưởng thức ly cà phê đậm đà, mà còn phát triển thành thương hiệu sản xuất cà phê cung cấp cho nhà hàng, siêu thị – vẫn giữ nguyên hồn cốt xưa giữa nhịp sống hiện đại. Giá các món dao động từ 35.000 đến 60.000 đồng, phù hợp cho một buổi sáng thong thả ngắm phố phường Hà Nội.
Cà phê Giảng – cái tên gắn liền với món cà phê trứng trứ danh của Việt Nam – ra đời vào năm 1946 dưới bàn tay tài hoa của ông Nguyễn Văn Giảng, khi ông còn làm bartender tại khách sạn Sofitel Metropole Hanoi. Từ ý tưởng sáng tạo trong thời kỳ khan hiếm nguyên liệu, ông đã khéo léo biến tấu từ Capuchino, dùng lòng đỏ trứng gà thay thế cho sữa, tạo nên một thức uống vừa béo ngậy vừa thơm nồng hương cà phê. Thành phần của ly cà phê trứng tưởng đơn giản – lòng đỏ trứng, cà phê phin Việt Nam, sữa đặc, bơ và phô mai – nhưng lại đòi hỏi kỹ thuật đánh trứng tinh tế để tạo lớp kem mịn, vàng óng như nhung. Cốc cà phê được đặt trong bát nước nóng để giữ nhiệt, khiến mỗi ngụm uống đều lan tỏa vị ngọt, đắng và béo hòa quyện. Ngày nay, cà phê Giảng không chỉ là điểm hẹn của người Hà Nội xưa mà còn là “toạ độ bắt buộc” của du khách quốc tế khi muốn cảm nhận tinh hoa văn hoá cà phê Việt.
