Hành trình phía trước bắt đầu bằng việc tôn trọng những gì bạn đã trải qua nhưng không để nó quyết định nơi bạn sẽ đến.
1. Cái bẫy “Tôi đã đầu tư quá nhiều rồi”
Từ bỏ một điều mà chúng ta đã dồn nhiều tâm huyết và thời gian có thể mang lại cảm giác thực sự đau đớn. Nhiều năm gắn bó với một sự nghiệp, một mối quan hệ hoặc một dự án tạo ra những ràng buộc tâm lý mạnh mẽ ngay cả khi chúng ta không còn cảm thấy hài lòng.
Chúng ta thường từ chối buông bỏ vì đã đầu tư quá nhiều thời gian, năng lượng và nguồn lực vào đó. Ý nghĩ về việc “lãng phí” những năm tháng đó khiến chúng ta như đóng băng tại chỗ, mắc kẹt trong những tình huống bào mòn chính mình.
2. Tư duy “Tôi vốn dĩ là người như vậy”
Những nhãn mác chúng ta nhận được khi còn trẻ có thể biến thành những nhà tù bản sắc sau này. “Tôi không sáng tạo,” “Tôi không biết quản lý tiền bạc” hoặc “Tôi vốn dĩ là người vô tổ chức”… có thể bám theo chúng ta suốt cuộc đời, lặng lẽ giới hạn những gì chúng ta tin là có thể.
Việc bám víu vào những nhãn mác này ngăn cản chúng ta khám phá chân trời mới. Ngay cả việc cố gắng hành động khác đi cũng có thể khiến chúng ta cảm thấy sai trái, như thể đang phản bội chính mình. Nhớ rằng, các đặc điểm không phải là bất biến và chúng có thể thay đổi, phát triển ngay cả khi ban đầu bạn cảm thấy gượng gạo.
3. Sự quen thuộc của vùng khó chịu
Những cảm xúc khó chịu như lo lắng, căng thẳng, nỗi buồn âm ỉ đôi khi trở nên quen thuộc một cách kỳ lạ. Con quỷ mà bạn biết có thể cảm thấy an toàn hơn một điều gì đó mới mẻ, dù nó tốt hơn.
Chúng ta thường quen với mức độ căng thẳng cơ bản của mình, ngay cả khi nó có hại. Nếu bạn lớn lên trong sự hỗn loạn, bạn có thể tái tạo nó khi trưởng thành mà không nhận ra điều đó.
Bộ não chúng ta xây dựng liên kết mạnh mẽ với những trạng thái cảm xúc này nên sự thay đổi có thể mang lại cảm giác bất ổn. Tiến về phía trước thường có nghĩa là chịu đựng sự kỳ lạ của những cảm xúc mới thay vì trốn về sự thoải mái của nỗi khổ quen thuộc.
4. Thế giới quan mà bạn bảo vệ bằng mọi giá
Những niềm tin cốt lõi về những điều như công bằng, thành tựu và các mối quan hệ tạo thành xương sống của thế giới tinh thần của chúng ta. Khi điều gì đó thách thức những niềm tin đó, sự khó chịu có thể rất lớn.
Chúng ta xây dựng các hệ thống trong tâm trí để hiểu thực tế và cảm thấy an toàn. Khi cuộc sống mâu thuẫn với những hệ thống này, chúng ta thường xuyên bóp méo hoặc bỏ qua sự thật thay vì cập nhật niềm tin của mình.
Đôi khi, tiến về phía trước có nghĩa là bạn phải phá bỏ và xây dựng lại những hệ thống ý nghĩa này. Những thất bại trong sự nghiệp có thể làm lung lay niềm tin của bạn vào giá trị. Những khó khăn trong mối quan hệ có thể thách thức những ý tưởng về sự kết nối và tình yêu.
Quá trình trưởng thành đòi hỏi sự sẵn lòng cảm thấy lạc lối trong một thời gian, để những hiểu biết mới lắng xuống. Khi bạn cảm thấy có điều gì đó thiếu trong cuộc sống của mình, có lẽ đã đến lúc bạn nên đặt câu hỏi về một số khuôn khổ cũ.
5. Những quy tắc bất thành văn đang kìm hãm bạn
Những thông điệp tinh tế từ thời thơ ấu biến thành những quy tắc mạnh mẽ, vô hình định hình cách chúng ta hành động khi trưởng thành. Phá vỡ những quy tắc như “Đừng bao giờ xin giúp đỡ”, “Luôn đặt người khác lên trên”, “Đừng tin vào phán đoán của bạn”… có thể mang lại cảm giác lo lắng, xấu hổ hoặc tội lỗi, khiến việc tiến về phía trước trở nên khó khăn. Để giải thoát, bạn cần đào sâu, khám phá những quy tắc ẩn giấu đó và xem liệu chúng còn hợp lý hay không.
6. Ảo tưởng “Sẽ không mất nhiều thời gian đâu”
Chúng ta hầu như luôn đánh giá thấp thời gian cần thiết để có sự thay đổi thực sự. Sai lầm này dẫn đến cảm giác thất vọng và quyết định bỏ cuộc đối với những điều thực sự đáng giá. Học một kỹ năng, bắt đầu một doanh nghiệp, hàn gắn một mối quan hệ hay xây dựng một thói quen… chúng ta đều mong đợi nó xảy ra nhanh hơn nhiều so với thực tế. Khi nó không xảy ra, chúng ta bắt đầu nghi ngờ bản thân hoặc quá trình đó.
Sự thật là, những thay đổi lớn thường mất nhiều năm, không phải vài tuần hay vài tháng. Những người hiểu điều này sẽ tiếp tục trong những giai đoạn chậm chạp trong khi người khác bỏ cuộc, nghĩ rằng họ đã thất bại dù đó là tiến trình bình thường.
7. Nỗi sợ hãi thành công thực sự
Nghe có vẻ kỳ lạ, nhưng đôi khi chúng ta sợ thành công hơn sợ thất bại. Đạt được mục tiêu của bạn có nghĩa là cuộc sống thay đổi với những kỳ vọng mới, sự chú ý nhiều hơn, những mối quan hệ khác biệt, thậm chí có thể là một cảm giác mới về bản thân.
Thành công có thể mang đến cảm thấy đe dọa, ngay cả khi đó là điều bạn mong muốn. Những câu chuyện cũ về việc không xứng đáng với những điều tốt đẹp có thể khiến việc thực sự có được chúng trở nên khó chịu đựng được. Một số người lo lắng về việc theo kịp hoặc đối mặt với nhiều sự phán xét hơn.
Những rào cản tâm lý trên hoạt động hiệu quả nhất khi bạn không nhận ra chúng. Chỉ cần gọi tên những trở ngại ẩn giấu này cũng có thể giúp bạn nới lỏng sự kìm kẹp của chúng đối với sự lựa chọn của mình. Bạn không cần phải giải quyết mọi xung đột nội tâm ngay lập tức mà đôi khi, chỉ cần nhận thấy cách chúng ảnh hưởng đến quyết định của bạn là đủ để bắt đầu tiến về phía trước.
