Những thói quen bừa bộn mà bạn đã xin lỗi bấy lâu nay có thể đang nói với bạn điều gì đó quan trọng về cách tâm trí bạn hoạt động.
Bạn đã bao giờ cảm thấy tội lỗi khi nhìn vào chiếc bàn làm việc lộn xộn của mình, trong khi đồng nghiệp lại duy trì một không gian làm việc sạch sẽ hoàn hảo chưa?
Thực tế, một số thói quen được gọi là bừa bộn không phải dấu hiệu của sự lười biếng hay thiếu kỷ luật. Chúng thường là dấu hiệu của một bộ óc tư duy khác biệt, xử lý thông tin một cách sáng tạo và từ chối bị nhốt vào các hệ thống thông thường.
Dưới đây là các thói quen thoạt nhìn có vẻ thiếu tổ chức nhưng lại tiết lộ điều sâu sắc hơn về trí thông minh:
1. Bạn luôn mở nhiều tab trình duyệt cùng lúc
Màn hình máy tính xách tay của bạn trông giống như thiên đường của một người nghiện tích trữ kỹ thuật số? Có tới hơn 10 tab được mở bất cứ lúc nào, mỗi tab đại diện cho một luồng suy nghĩ mà bạn chưa sẵn sàng buông bỏ?
Sự thật là, những tab đó không hề ngẫu nhiên. Mỗi tab giữ một phần của một điều gì đó bạn đang tổng hợp tinh thần. Khi bạn cuối cùng đóng chúng lại, đó là vì bộ não bạn đã hoàn tất việc xử lý bất cứ mảnh ghép nào bạn đang thực hiện.
Tâm trí bạn không lộn xộn vì bạn không thể tập trung. Nó đang dành chỗ cho những ý tưởng cần thời gian để "ủ chín" và kết nối với nhau.
2. Bạn thường xuyên quên mất thời gian khi làm việc mình hứng thú
Bạn đã làm cháy bữa tối nhiều lần hơn mức bạn có thể đếm, chỉ vì bạn bị cuốn hút vào việc viết lách? Con trai bạn đã học được cách kiểm tra bạn khi mọi thứ trở nên quá yên tĩnh vì biết rằng bạn có lẽ đã biến mất trong bất kỳ dự án nào đang thu hút sự chú ý của bạn…
Khả năng đắm chìm hoàn toàn vào công việc đó không phải là quản lý thời gian kém. Nhà tâm lý học Mihaly Csikszentmihalyi đã xác định trạng thái này là “Dòng chảy” (Flow) và theo ông, những người thường xuyên trải nghiệm trạng thái này có xu hướng tạo ra sản phẩm sáng tạo chất lượng cao hơn.
Khi bạn tập trung đến mức thời gian trôi đi như chỉ vài phút, bộ não bạn đang hoạt động ở hiệu suất cao nhất. Sự bừa bộn của những cuộc hẹn bị quên hay những bữa ăn bị lỡ thực ra là bằng chứng về sự tham gia nhận thức sâu sắc.
3. Không gian làm việc hỗn loạn nhưng bạn biết chính xác mọi thứ ở đâu
Có một chồng giấy tờ trên bàn làm việc của bạn đủ khiến một chuyên gia tổ chức phải “đau tim”. Nhưng nếu ai đó cần bài báo được in 3 tuần trước, bạn có thể lôi nó ra khỏi giữa đống mà không chút do dự.
Đây không phải là phép màu hay may mắn. Bộ não bạn đã tạo ra một bản đồ trí nhớ không gian hoàn toàn hợp lý với bạn, ngay cả khi nó trông như hỗn loạn với người khác.
Bạn không thiếu tổ chức. Bạn chỉ tổ chức theo một hệ thống ưu tiên khả năng tiếp cận và sự liên kết tinh thần hơn là sự gọn gàng thị giác.
4. Bạn nhảy cóc giữa các dự án thay vì hoàn thành một cái trước khi bắt đầu cái khác
Một số người sẽ gọi đây là thiếu tập trung. Nhưng có điều gì khác đang xảy ra ở đây đáng để xem xét. Bộ óc thông minh thường làm việc theo mạng lưới thay vì theo đường thẳng. Khi bạn nhảy từ dự án này sang dự án khác, bạn đang cho phép tiềm thức của mình giải quyết vấn đề trong khi sự chú ý có ý thức của bạn đang ở nơi khác.
Kiểu trì hoãn hiệu quả này cho phép các ý tưởng có thời gian phát triển mà không cần phải gồng mình ép buộc. Thói quen nhảy dự án đó thực ra có thể là sự đa nhiệm tinh thần tinh vi được ngụy trang.
5. Bạn trì hoãn quyết định cho đến giây phút cuối cùng có thể
Điều này thoạt nhìn giống như sự chần chừ, nhưng nó thường phục vụ một mục đích sâu sắc hơn. Trì hoãn quyết định không phải lúc nào cũng là tránh né. Đôi khi đó là về việc thu thập thêm thông tin, cho phép các lựa chọn tự thể hiện, hoặc chờ đợi sự rõ ràng chỉ có thể đến theo thời gian.
Nghiên cứu về việc ra quyết định cho thấy rằng những người trì hoãn lựa chọn trong các tình huống phức tạp thường đưa ra quyết định cuối cùng tốt hơn những người chọn nhanh chóng. Điểm mấu chốt là phân biệt giữa sự trì hoãn hiệu quả và sự né tránh dựa trên nỗi sợ hãi.
Khi bạn chưa cam kết theo một hướng, bạn đang giữ các khả năng mở. Bộ não bạn đang chạy các kịch bản, cân nhắc các biến số và xử lý thông tin mà tâm trí có ý thức của bạn chưa thể diễn đạt đầy đủ. Sự bừa bộn của những quyết định bị hoãn thực ra có thể là sự cân nhắc kỹ lưỡng đội lốt một người hay trì hoãn.
6. Bạn thích lời giải thích bằng lời nói hơn là hướng dẫn bằng văn bản
Điều này không phải vì bạn quá lười để đọc. Nó phản ánh cách bộ não bạn xử lý và lưu giữ thông tin hiệu quả nhất. Một số bộ óc được lập trình để học qua đối thoại, đặt câu hỏi và trao đổi tương tác hơn là đọc thụ động.
Trí thông minh không có khuôn mẫu chung. Người cần trò chuyện để hiểu không kém khả năng hơn người đọc hướng dẫn một cách hoàn hảo. Họ chỉ đang tiếp cận thông tin thông qua một con đường nhận thức khác.
Thói quen “bừa bộn” của bạn là đặt câu hỏi thay vì đọc sách hướng dẫn cho thấy bạn hiểu phong cách học tập của chính mình. Đó thực sự là ý thức tự nhận biết khá tinh vi.
7. Bạn để các nhiệm vụ hoàn thành một phần và quay lại sau
Bếp của bạn thường có công việc chuẩn bị từ nhiều giờ trước đó. Rau đã thái chờ trong bát, nguyên liệu được xếp thẳng hàng nhưng chưa được kết hợp. Đối với người quan sát, nó trông có vẻ chưa hoàn thành và rải rác nhưng đối với bạn, đó là một quy trình làm việc phù hợp với cách bạn tư duy.
Hiệu ứng Zeigarnik giải thích bộ não chúng ta nhớ các nhiệm vụ chưa hoàn thành tốt hơn các nhiệm vụ đã hoàn thành. Bằng cách để mọi thứ hoàn thành một phần, bạn đang giữ chúng hoạt động trong bộ nhớ của mình, giúp bạn dễ dàng tiếp tục công việc hơn.
Bạn không thất bại trong việc hoàn thành. Bạn đang duy trì sự tham gia nhận thức qua nhiều dòng thời gian.
8. Bạn không muốn tạo ra hệ thống và thích thích nghi một cách nhanh chóng
Các hệ thống cứng nhắc hoạt động tuyệt vời đối với một số loại trí thông minh, nhưng chúng có thể bóp nghẹt những bộ óc phát triển mạnh nhờ sự linh hoạt và khả năng thích ứng. Nếu bạn chống lại cấu trúc, đó có thể là vì bộ não bạn vượt trội trong việc đọc tình huống theo thời gian thực và điều chỉnh phù hợp, hơn là đi theo những con đường định trước.
Loại trí thông minh thích ứng này cực kỳ có giá trị. Bạn có thể phản ứng với những gì thực sự đang xảy ra thay vì những gì bạn đã lên kế hoạch. Trong môi trường thay đổi nhanh chóng, sự linh hoạt đó trở thành một lợi thế đáng kể.
Sự bừa bộn của những hệ thống bị bỏ rơi không phải là bằng chứng của sự thất bại. Đôi khi, từ chối bị hệ thống hóa lại là một hình thức trí thông minh của riêng bạn.
Những thói quen bừa bộn mà bạn đã xin lỗi bấy lâu nay có thể đang nói với bạn điều gì đó quan trọng về cách tâm trí bạn hoạt động. Chúng không phải là những khuyết điểm cần phải sửa chữa. Chúng thường là tín hiệu của một bộ não hoạt động ngoài các khuôn mẫu thông thường, tìm ra con đường riêng để thấu hiểu và sáng tạo.
Lần tới khi ai đó gợi ý bạn cần phải ngăn nắp, hãy nhớ rằng trí thông minh xuất hiện dưới nhiều hình thức. Đôi khi chiếc bàn làm việc bừa bộn nhất lại thuộc về người tạo ra những kết nối thú vị nhất. Hãy tin tưởng vào cách tâm trí bạn vận hành tự nhiên, ngay cả khi nó không giống với phiên bản hiệu quả của người khác.
