Đất Hưng Yên nổi tiếng với những đặc sản mang hương vị miền quê Bắc Bộ bình dị. Đó có thể là những món ngon ăn ngay tại chỗ, hoặc đặc sản mua về làm quà. Qua bàn tay khéo léo của người dân địa phương, những nguyên liệu dân dã được hô biến thành món đặc sản nức tiếng Hưng Yên nhờ hương vị thơm ngon, dễ ăn.
Bánh nghệ
Bánh nghệ vốn là đặc sản dân dã ở vùng đất Tiền Hải (Hưng Yên) từng lọt Top 100 món ăn đặc sản Việt Nam 2021-2022 do Tổ chức Kỷ lục Việt Nam và Tổ chức Top Việt Nam công bố. Nhiều năm qua, bánh nghệ còn được xem như thức quà yêu thích của bà con mỗi khi đến phiên chợ quê.
Đặc sản bánh nghệ hấp dẫn
Theo người dân địa phương, bánh nghệ được làm từ các nguyên liệu dân dã, dễ kiếm. Trong đó, phần vỏ được làm từ bột gạo tẻ và nghệ, còn nhân chế biến từ tóp mỡ, hành, hạt tiêu…Vì làm từ củ nghệ tươi nên bánh nghệ cũng được xem như vị thuốc chống viêm, giải độc, kích thích tiêu hóa và giúp tăng cường sức đề kháng.
Cách chế biến khá đơn giản như bao loại bánh khác. Thành phẩm có màu vàng nghệ đẹp mắt, nhìn là muốn thưởng thức ngay. Người ta tin món bánh này còn giúp làm đẹp da, tốt cho phụ nữ sau sinh. Bởi thế, khi đi thăm “bà đẻ”, người Hưng Yên thường mua thêm 1 túi bánh nghệ làm quà. Tục lệ này đã có từ ngàn đời xưa và vẫn duy trì đến hiện tại.
Nem ốc móng tay
Ở Hưng Yên, ốc móng tay là nguyên liệu chế biến món ăn khá phổ biến. Trong đó, món nổi tiếng và được ưa chuộng nhất là nem ốc móng tay, hay còn gọi là gỏi móng tay, nem thun thút. Vì có độ thanh mát nên món nem móng tay cũng được xem là đặc sản giải nhiệt, giải ngấy hiệu quả.
Nem ốc móng tay mang hương vị lạ
Tuy nhiên việc sơ chế loại ốc này khá vất vả. Đầu bếp lựa những con mới được đào bắt lên, còn tươi sống. Sau khi rửa vài lần nước cho sạch, người ta đem hấp ốc móng tay rồi tách vỏ, đãi lấy ruột bên trong. Tiếp đến, rửa lại ruột ốc bằng chính nước luộc, rửa xong gạn nước sang tô sạch, loại bỏ cát rồi lặp lại công đoạn này 2-3 lần.
Sau khi rửa sạch cát, người nấu tiếp tục bóp nhẹ từng nắm ruột ốc rồi chắt hết nước ra. Công đoạn này giúp phần ruột ốc săn lại, giòn hơn và khi nêm nếm gia vị sẽ không bị ướt.
Món nem móng tay cũng khá giống một số món nem ở miền Bắc khi trộn với vài nguyên liệu quen thuộc như thính, riềng xay, lá chanh, đường, mắm, hạt tiêu,… ăn kèm nước mắm chua ngọt và một số loại lá, rau thơm đặc trưng như lá sung, đinh lăng, lá mơ, tía tô.
Cá chép "nằm võng"
Cá chép "nằm võng" là món ăn độc đáo ở làng Diệc và thường xuất hiện trong tiệc khao lão tại địa phương, được tổ chức vào mùng 3 Tết. Vào dịp này, người dân sẽ làm mâm cỗ nhiều tầng. Món cá chép "nằm võng" được đặt ở vị trí trang trọng nhất trên mâm cỗ.
Món ăn chế biến siêu cầu kỳ
Đầu bếp phải chọn những con cá chép thật tươi, nặng tối thiểu 2,5-3 kg, thân nguyên vẹn, không bong vảy hay trầy xước. Quan trọng nhất của khâu sơ chế là giữ cá nguyên con, vảy và đuôi phải còn nguyên để đảm bảo tính thẩm mỹ và độ ngon của món ăn.
Sau đó, cá được đặt lên một giá bằng sắt hoặc tre tạo hình như chiếc võng do người dân tự chế, rồi cố định bằng các nẹp tre hoặc sắt đặc trưng. Bên dưới là chảo dầu nóng. Để làm chín cá, người làng Diệc phải liên tục rưới mỡ hoặc dầu sôi lên thân cá trong suốt 8-10 giờ, thậm chí lâu hơn tùy trọng lượng từng con.
Bún thang lươn
Bún thang lươn là đặc sản Hưng Yên, nổi tiếng nhất ở khu vực Phố Hiến. Món bún này từng được công nhận là 1 trong 100 món ăn đặc sản Việt Nam (2020-2021).
Bún thang lươn hấp dẫn
Không chỉ có hình thức bắt mắt, bún thang lươn còn hấp dẫn thực khách bởi hương vị lạ miệng, tổng hòa từ nhiều loại nguyên liệu khác nhau. Món ăn gây ấn tượng bởi sự hài hòa về mặt thị giác với màu trắng của bún, màu nâu của lươn, màu vàng của trứng…, xen lẫn sắc xanh của rau răm, hành lá.
Bún thang lươn Hưng Yên khác bún thang Hà Nội. Điểm dễ phân biệt nhất là nguyên liệu ăn kèm và nước dùng. Một bát bún thang lươn sẽ gồm bún, thịt lươn, giò lụa, trứng rán, thịt ba chỉ chiên,… chan cùng nước dùng từ cua, sá sùng và tôm khô, nêm nếm chút mắm tôm cho dậy mùi đặc trưng.
Canh cá rô đồng
Trước đây, nguyên liệu chính của món này là cá rô đồng, nhưng hiện nay chủ yếu là cá rô nuôi. Để ngon nhất, đầu bếp chọn loại cá to cỡ 3 đầu ngón tay để thịt dai và chắc.
Món ăn khoái khẩu của nhiều người
Cá tươi được làm sạch kỹ để hết nhớt, luộc sơ rồi tách riêng phần xương và thịt. Thịt cá được tẩm ướp với hỗn hợp nghệ và gừng xay, thêm tiêu, nước mắm, muối, hạt nêm cho thấm vị. Sau khi ngâm 15-20 phút, cá được cho lên chảo rán áp chảo - công đoạn đòi hỏi sự khéo léo.
Lúc đầu phải dùng lửa lớn để miếng cá se lại, sau đó hạ xuống lửa vừa để đảm bảo lớp ngoài giòn rụm, bên trong vẫn mềm, không bị khô hay nát. Nước dùng được ninh 10-12 tiếng từ 100% xương cá, không thêm xương lợn hay xương gà. Nồi nước dùng phải ninh với nhiệt độ vừa phải, liu riu để không vẩn đục.
Tuy nhìn hình thức, món đặc sản Hưng Yên giống như bún cá, bánh đa cá, nhưng lại được gọi với cái tên "canh cá". Trong bát canh cá rô còn nguyên liệu không thể thiếu là cải lá mơ, thì là, hành lá và rau sống. Thực khách thưởng thức lần đầu sẽ không quên được hương vị đặc trưng này.
