Dù là thương lượng mức lương cho một công việc mới tại một công ty mới, thảo luận về mức lương khi được thăng chức hay yêu cầu tăng lương, đó có thể là một cuộc trò chuyện khó khăn ngay cả với những chuyên gia giàu kinh nghiệm nhất.
Và bất kể kinh nghiệm, trình độ hay chức danh công việc của bạn là gì, 5 mẹo tâm lý này có thể giúp bạn đàm phán lương thành công và kiếm được nhiều tiền hơn.
Chiến thuật số 1: Không bao giờ thảo luận về mức lương cụ thể trước đây của bạn
Mẹo này rất quan trọng đối nếu bạn sắp chuyển sang một vị trí và người đàm phán không biết mức lương trước đây của bạn. Sẽ tốt hơn khi bạn giữ kín mức lương trước đây của mình và chỉ chia sẻ với người sử dụng lao động tiềm năng mới trong trường hợp thực sự cần thiết.
Ở một số nơi trên thế giới, việc nhà tuyển dụng hỏi về mức lương trước đây của ứng viên còn là bất hợp pháp. Điều này là do một khái niệm tâm lý được biết đến rộng rãi gọi là neo tâm lý. Người ta đã chứng minh rằng khi nhà tuyển dụng nhìn thấy thông tin về mức lương trước đây, con số đó chắc chắn sẽ ảnh hưởng đến mức lương mà họ đưa ra sắp tới.
Ví dụ, nếu mức lương đề xuất cho vị trí mới này được dự toán là 20 triệu đồng nhưng người đàm phán biết rằng mức lương trước đây của bạn chỉ là 10 triệu đồng thì nhiều khả năng họ sẽ đề nghị cho bạn mức lương thấp hơn nhiều so với mức họ đã dự toán trước đó.
Bằng cách giữ lại thông tin về mức lương trước đây, bạn đang đảm bảo rằng bạn đang nhận được các lời đề nghị dựa trên kỹ năng, kinh nghiệm và giá trị chung của bạn đối với công ty. Việc dựa trên mức lương trước đây có thể đặc biệt bất lợi đối với những người mới tốt nghiệp hoặc nhân viên mới vào nghề. Những nhân viên này có thể đã bị trả lương thấp khi bắt đầu sự nghiệp.
Việc tính mức lương mới dựa trên mức lương trước đây có thể tạo ra hiệu ứng lăn cầu tuyết, hạn chế thu nhập của bạn trong suốt sự nghiệp. Hãy tiến lên với góc nhìn mới về vai trò bạn đảm nhận và tự tin đàm phán mức lương mới.
Chiến thuật số 2: Tự tin và thể hiện giá trị của bạn
Theo Jes Osrow, Nhà đồng sáng lập Rise Journey, một công ty tư vấn và chiến lược nguồn nhân lực, khả năng tự tin thể hiện giá trị của bạn là điều rất quan trọng.
“Có cách tiếp cận rõ ràng và hợp lý về cách các kỹ năng và khả năng cụ thể của bạn giúp tiết kiệm hoặc kiếm thêm tiền cho công ty sẽ tạo ra nhiều không gian để đàm phán lương hơn. Nếu bạn chứng minh rằng mình mang lại hàng triệu đô la doanh thu, bạn có thể yêu cầu cả mức lương cơ bản và tiền thưởng lớn hơn. Chứng minh rằng bạn tiết kiệm tiền cho công ty và có thể cắt giảm chi phí, một số trong số đó sẽ được trả lại dưới hình thức bồi thường. Bạn có thể áp dụng bất kỳ cách tiếp cận nào phù hợp với các cuộc trò chuyện của mình, nhớ rằng các con số rất mạnh mẽ và giúp bạn kể câu chuyện về giá trị của mình”.
Chiến thuật số 3: Hiệu ứng tắc kè hoa
Một mẹo tâm lý khác giúp bạn giành chiến thắng trong đàm phán và tăng lương được gọi là hiệu ứng tắc kè hoa. Theo các nhà tâm lý học, hiệu ứng tắc kè hoa là hành động bắt chước cử chỉ, ngôn ngữ cơ thể và phong thái của người mà bạn đang trò chuyện để thu hút tiềm thức sâu xa hơn của họ.
Bộ não con người chúng ta được thiết kế để nhận ra các tín hiệu cụ thể, chẳng hạn như hành vi phù hợp để thiết lập lòng tin và khuyến khích việc lắng nghe hiệu quả và sự chú ý. Bằng cách bắt chước đối tác đàm phán của bạn một cách tinh tế, bạn dễ thiết lập được mối liên hệ sâu sắc hơn so với khi bạn hành động trái ngược với ngôn ngữ cơ thể của họ.
Một số cách giúp bạn dễ dàng đưa hiệu ứng này vào cuộc trò chuyện gồm:
Điều chỉnh tư thế ngồi của bạn sao cho phù hợp với sếp hoặc người đàm phán
Sử dụng cùng một loại ngôn ngữ và cử chỉ tay
Lưu ý những hành vi tinh tế của họ và kết hợp những hành vi này với hành vi của riêng bạn
Hãy cố gắng đừng suy nghĩ quá nhiều về điều này. Bạn có thể thấy rất khó chịu khi thấy ai đó bắt chước chính xác từng động tác của mình. Vì vậy, hãy cố gắng hết sức để làm cho nó tự nhiên và để các hiệu ứng tâm lý có lợi cho bạn.
Chiến thuật số 4: Sử dụng sự đồng cảm và lắng nghe để xác định thời điểm phù hợp
Chiến thuật này cụ thể hơn đối với những người yêu cầu tăng lương thay vì một nhân viên mới đang ngồi vào bàn đàm phán. Yêu cầu tăng lương có thể là một tình huống rất căng thẳng đối với nhiều người, đặc biệt khi bạn đã có mối quan hệ cá nhân với người mà bạn đang đưa ra yêu cầu.
Nếu bạn thấy mình đang ở trong tình huống cần phải đề cập đến vấn đề tăng lương, hãy chọn thời điểm thích hợp khi bạn biết rằng sếp sẽ sẵn lòng lắng nghe bạn hơn.
Ví dụ, nếu sếp của bạn không phải là con người của buổi sáng, có lẽ việc sắp xếp một cuộc họp để thảo luận về việc tăng lương vào sáng thứ Hai không phải là thời điểm tốt nhất. Bạn đã hoàn thành một dự án thú vị hay gần đây có đánh giá hiệu suất tuyệt vời nào không? Đây có thể là cơ hội hoàn hảo để bạn đưa ra yêu cầu tăng lương, thảo luận về vai trò của bạn trong công ty hoặc các cơ hội phát triển tiềm năng trước mắt. Khi đàm phán tăng lương, thời điểm thực sự là tất cả.
Chiến thuật số 5: Hãy cụ thể
Khi được hỏi về kỳ vọng về mức lương của bạn, hãy cố gắng sử dụng một con số cụ thể nhất có thể. Ví dụ, thay vì yêu cầu hơn 20 triệu đồng, hãy đưa ra mức cụ thể 22 triệu đồng. Bằng cách cụ thể hơn, bạn đang rèn luyện cho tâm trí người đàm phán của mình nghĩ về con số này như một số tiền thực tế thay vì một con số tùy ý.
Bằng cách yêu cầu một số tiền cụ thể, bạn đang nhắc nhở người được yêu cầu rằng số tiền này sẽ được dùng cho một nhu cầu cụ thể. Lý thuyết này dựa trên tâm lý học và được gọi là kỹ thuật pique.
Người ta đã chứng minh rằng kỹ thuật pique sẽ phát huy hiệu quả trong việc thay đổi nhận thức về tiền bạc. Các nhà tuyển dụng sẽ hiểu rằng số tiền này là cần thiết để bạn đáp ứng một nhu cầu cụ thể. Theo các nghiên cứu, kỹ thuật rất hiệu quả trong việc đàm phán mức lương dù là ở thời điểm nào trong sự nghiệp của bạn.
