Những ngày này, gió đông về se sắt trên ngọn sầu đâu, trên những cành bàng khẳng khiu lá bắt đầu vàng úa và rụng hết trơ trọi. Cứ mỗi lần thấy gió tôi lại nhớ tới bóng dáng của ngoại lọ mọ cầm cuốc, mang theo chiếc rổ ra vườn đào khoai sọ vào nấu chè. Hình ảnh dung dị này có thể chẳng gợi cảm xúc đặc biệt với ai, nhưng với riêng rôi, chỉ cần gợi nhắc thì mọi kỷ niệm ẩn ức bấy lâu lại ùa về!
Hàng khoai sọ bà trồng từ độ đầu xuân, dọc hai bên mảnh vườn, nơi có khe nước từ thềm giếng chảy xuống. Khi thì ngoại xin giống của hàng xóm, lúc lại đi chợ mua khoai sọ ăn thấy ngon lại bắt đầu ươm giống. Cách bà chăm chút từng gốc khoai sọ làm tôi nhớ mãi. Từ cách xới đất, tha rơm rạ mục về phủ kín hay tới nhà máy xay xin trấu về trộn lẫn để đất được tơi xốp hơn. Khoai sọ dễ trồng, sau một lần vun phân chuồng hoai mục, phủ rơm rạ mục, tưới nước là chúng cứ xanh tốt. Chớm đông, những cơn gió lạnh se sắt, lá khoai sọ úa vàng, cũng là lúc củ ló ra tròn lẳn. Đào khoai sọ cũng thật dễ, vì đa phần khoai trồi lên mặt đất, chẳng phải bới móc như khoai lang hay sắn. Thuở nhỏ tôi thường phụ ngoại cầm rổ rồi nhặt khoai cho vào rổ sau khi ngoại đã cắt sạch sẽ ngó.
Ảnh minh họa
Khoai sọ đào xong, ngoại tới thềm giếng lấy gầu múc nước đầy chậu, mang bàn chải chà qua chà lại cho sạch đất. Xong xuôi lại lấy dao gọt sạch lớp vỏ đen ở ngoài, cắt thành khúc cho vào nồi hấp. Ngoại bảo khoai hấp sẽ giữ được độ ngọt hơn là nấu đổ nước. Bếp lửa thắp lên, ngọn lửa bập bùng cháy, nồi khoai sọ thơm phức, tỏa khói nghi ngút. Khoai sọ chín nhừ, dẻo dính, một lần nữa bà lại cho ra cái chậu nhôm để nghiền nát. Nấu chè khoai sọ ngon hơn ngoại hầm thêm một bát nếp dẻo. thơm dẻo đổ nước xâm xấp, lửa liu riu làm nồi chè đặc quánh. Lúc này, ngoại nhấc xuống và cho đường đánh tơi. Ngoại cũng không quên thái một vài sợi gừng tươi để tăng độ thơm cho bát chè.
Nhắc tới món chè khoai sọ tôi lại nhớ năm tháng gia đình trải qua cơ cực bần hàn. Ngoại lại lọ mọ nấu chè mang ra góc chợ bán, phụ ba mẹ thêm đồng ra đồng vào để đóng học cho anh em chúng tôi. Tôi tự hào nói với đám bạn, ngoại tao nấu chè khoai sọ ngon nhất trần đời. Thuở nhỏ thơ dại chưa hiểu hết được cuộc đời gian truân khó nhọc, tôi như chú chim non vô tư, hồn nhiên lớn lên nhờ tình yêu của ba mẹ, của ngoại với món chè khoai sọ ngọt lành. Với tôi, khoảnh khắc được quây quần bên ngoại, dù chỉ là nhặt khoai cho vào rổ hay cầm bát chè nghi ngút khói ngọt thơm cũng làm tôi hạnh phúc vô cùng, nó rất đáng nhớ trong cuộc đời.
Ảnh minh họa
Giờ đây, tôi khôn lớn trưởng thành thì ngoại đã già yếu, không còn sức khoẻ để lọ mọ ra vườn đào khoai hay đứng bên bếp lửa nấu chè nữa. Hàng khoai sọ cũng không còn ai trồng, mảnh vườn nhỏ kia giờ chỉ còn lại những bụi cỏ hoang mọc um tùm. Nhưng mỗi khi chớm đông về, gió lạnh se sắt như thuở nào, tôi lại nhớ đến bát chè khoai sọ ấm nóng của ngoại - món chè dung dị mà chứa chan tình thương. Tôi nhớ mùi khoai hấp thơm phức, nhớ ngọn lửa bập bùng trong bếp, nhớ tiếng ngoại gọi “Về ăn chè nóng nào con!”. Những kỷ niệm ấy như đã in sâu vào tâm khảm, không bao giờ phai nhạt.
Có lẽ trong đời mỗi người, đều có một món ăn giản dị như thế, không cầu kỳ sang trọng nhưng lại chứa đựng trọn vẹn tình yêu thương và những năm tháng khó khăn mà gia đình đã cùng nhau vượt qua. Với tôi, bát chè khoai sọ của ngoại chính là món quà vô giá ấy. Và dù có đi đâu, làm gì, bao xa, mỗi độ đông về, tôi vẫn cứ nhớ về căn bếp nhỏ, nhớ bàn tay ngoại nghiền khoai, nhớ hương vị ngọt lành mà giờ đây không thể nào tìm lại được nữa…
