Ít ai ngờ, giữa kinh đô điện ảnh châu Âu đầu thế kỷ XX, một minh tinh gốc Việt tỏa sáng rực rỡ lại chính là con gái của anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám - người mang vẻ đẹp Á Đông kiêu sa và cuộc đời đầy biến động.
Đầu thế kỷ XX, giữa kinh đô hoa lệ Paris, một phụ nữ gốc Việt khiến báo chí và giới mộ điệu phương Tây sửng sốt bởi nhan sắc đài các, phong thái quý phái và tài năng diễn xuất nổi bật. Bà chính là Hoàng Thị Thế – con gái của anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám, thủ lĩnh nghĩa quân Yên Thế.
Sinh năm 1901 tại tại Yên Thế, Bắc Giang (quê hương cuộc khởi nghĩa Yên Thế lịch sử), Hoàng Thị Thế là con gái của anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám với vợ ba là bà Đặng Thị Nho (hoặc Nhu). Từ khi lọt lòng, bà Hoàng Thị Thế đã được cha mẹ truyền cho lòng yêu nước, quả cảm.
Hình ảnh anh hùng dân tộc Hoàng Hoa Thám và các con. Bà Hoàng Thị Thế là đứa trẻ đang đứng bên tay phải ông Đề Thám.
Ảnh 2 mẹ con bà Hoàng Thị Thế.
Năm 1909, sau cuộc càn quét quy mô lớn cuối cùng của Pháp vào căn cứ Yên Thế, Hoàng Thị Thế cùng mẹ bị bắt. Mẹ bà bị kết án lưu đày sang đảo Guyane (Nam Mỹ) và qua đời vì bệnh lao tại trại cách ly Alger ngày 25/11/1910. Cô bé Hoàng Thị Thế khi ấy mới 8 tuổi, bỗng chốc mồ côi, được đưa về Hải Phòng và trao cho một số gia đình chăm sóc.
Một bước ngoặt định mệnh xảy đến vào năm 1911 khi Toàn quyền Đông Dương lúc bấy giờ là Albert Sarraut nhận bà làm con nuôi, đổi tên thành Marie Beatrice Desthan và đưa sang Pháp học tập.
Bà Hoàng Thị Thế năm 13 tuổi ở Hải Phòng.
Tại Paris, giữa lòng văn hóa phương Tây rực rỡ, Hoàng Thị Thế nhanh chóng khẳng định trí tuệ và tài năng nổi trội. Nhưng điều khiến bà được nhắc đến nhiều hơn chính là vẻ đẹp lạ lùng - đậm chất Á Đông nhưng lại toát lên khí chất vương giả khiến người Pháp gọi bà là “đóa hoa phương Đông” bí ẩn. Nhan sắc ấy xuất hiện trên nhiều tạp chí lớn, là nguồn cảm hứng cho giới nghệ thuật Paris thời bấy giờ.
Bà Hoàng Thị Thế khi lớn lên trở thành một thiếu nữ xinh đẹp. Danh tiếng cùng với nhan sắc đã đưa cô đến với màn bạc Pháp.
Nhan sắc đậm chất Á Đông với thần thái sang trọng của bà đã khiến giới truyền thông châu Âu khi ấy phải trầm trồ.
Năm 1930, Hoàng Thị Thế trở thành người phụ nữ Việt đầu tiên thủ vai chính trong một bộ phim điện ảnh quốc tế - La Lettre, do hãng Paramount sản xuất. Vai diễn công chúa Li-Ti giúp bà ghi dấu ấn trong lòng khán giả châu Âu bằng nét diễn tinh tế, ánh mắt u buồn và phong thái thanh cao.
Sau đó, bà tiếp tục tham gia La donna bianca (1931) và Le secret de l’émeraude (1935). Dù số lượng phim không nhiều, mỗi lần xuất hiện của bà đều được giới phê bình đánh giá cao bởi sự sang trọng, kín đáo và thần thái đặc biệt không thể trộn lẫn cùng vẻ đẹp thuần khiết phương Đông.
Tạo hình xinh đẹp của bà Hoàng Thị Thế trong phim "La Lettre" khiến bà nhanh chóng trở nên nổi tiếng.
Cận nhan sắc của người con gái Việt Nam là minh tinh người Việt đầu tiên ra thế giới.
Năm 1931, bà kết hôn với Robert Bourges – một người Pháp gốc Bỉ. Người chứng hôn là Albert Sarraut, cha nuôi và cũng là Thượng nghị sĩ toàn quyền các thuộc địa lúc bấy giờ. Cuộc sống tưởng như viên mãn nhưng bi kịch bất ngờ ập đến: cha đỡ đầu bà - Tổng thống Paul Doumer - bị ám sát năm 1932.
Năm 1935, bà sinh con trai, đặt tên là Jean Marie Albert Arthur Bourges. Tuy nhiên, hôn nhân của bà cũng không bền lâu khi bà ly hôn vào năm 1940.
Hình ảnh Hoàng Thị Thế trong bộ váy cưới lộng lẫy hệt như nàng công chúa được hé lộ trong cuốn hồi ký "Kỷ niệm thời thơ ấu".
Từ sau năm 1940, Hoàng Thị Thế dần rút khỏi ánh hào quang, sống lặng lẽ trong đời thường. Bà trở về Việt Nam năm 1961, sống ở Hà Nội rồi về lại Bắc Giang - mảnh đất ghi dấu ký ức tuổi thơ và hình bóng người cha anh hùng. Năm 1963, bà viết Kỷ niệm thời thơ ấu - cuốn hồi ký đầy cảm xúc về những năm tháng sống giữa hai thế giới.
Cuối đời, bà sống trong một căn hộ tập thể nhỏ ở khu Văn Chương, Hà Nội. Ngày 9/12/1988, Hoàng Thị Thế qua đời ở tuổi 87. Bà được an táng tại quê nhà Phồn Xương – nơi cha bà từng dựng cờ khởi nghĩa. Con trai duy nhất của bà hiện sinh sống tại Bordeaux, Pháp.
Diện mạo của bà Hoàng Thị Thế khi đã già vẫn toát lên khí chất sang trọng, quý phái.
NSND Trà Giang ôm bà Thế khi bà về nước.
Cuộc đời Hoàng Thị Thế là một khúc nhạc giao thoa giữa ánh hào quang và bóng tối - nơi vẻ đẹp, khí chất và bản sắc Việt Nam được lưu dấu giữa lòng châu Âu hoa lệ.
