Thỉnh thoảng mẹ bầu hãy bổ sung nguyên liệu này vào thực đơn nhé, đảm bảo vừa ngon lại tốt cho sức khỏe.
Sen là một loài thực vật thủy sinh sống lâu năm, nổi bật với thân rễ phát triển mạnh dưới lớp bùn mềm. Cây thường cao khoảng 1,5 mét, có tán lá rộng tới 3 mét. Rễ sen dài, hình trụ, màu trắng ngà đến nâu đỏ tùy theo độ già và điều kiện đất.
Phần rễ nằm dưới bùn chúng ta thường gọi là củ sen. Trong Đông y, củ sen còn có tên là liên ngẫu, tên khoa học là Rhizoma Nelumbinis. Đây là bộ phận được sử dụng phổ biến trong cả ẩm thực lẫn y học cổ truyền.
Không chỉ là nguyên liệu quen thuộc trong nhiều món ăn, củ sen còn chứa nhiều dưỡng chất tốt cho sức khỏe. Với hàm lượng vitamin C cao, củ sen góp phần tăng cường miễn dịch và hỗ trợ làn da khỏe mạnh. Bên cạnh đó, thành phần kali trong củ sen giúp điều hòa huyết áp, giảm cảm giác mệt mỏi, cáu gắt, đồng thời tốt cho tim mạch. Ngoài ra, củ sen còn chứa sắt, một khoáng chất cần thiết cho quá trình sản sinh hồng cầu, giúp ngăn ngừa thiếu máu, đặc biệt quan trọng với phụ nữ mang thai...
Chính vì thế, củ sen được xem là thực phẩm lành mạnh, phù hợp để bổ sung vào thực đơn của bà bầu. Không chỉ hỗ trợ sức khỏe mẹ, các vi chất trong củ sen cũng góp phần tạo điều kiện tốt cho sự phát triển toàn diện của thai nhi.
Những lợi ích khi ăn củ sen của mẹ bầu
Hỗ trợ thư giãn tinh thần, giảm căng thẳng khi mang thai
Trong suốt thai kỳ, những thay đổi nội tiết tố kết hợp với áp lực về sức khỏe và tâm lý có thể khiến mẹ bầu thường xuyên cảm thấy căng thẳng, lo âu. Củ sen chứa pyridoxine - một dạng vitamin B6 - có tác dụng hỗ trợ điều hòa hệ thần kinh, giúp ổn định tâm trạng, giảm bớt các triệu chứng đau đầu do căng thẳng và cải thiện chất lượng giấc ngủ.
Giúp kiểm soát huyết áp và hỗ trợ tim mạch
Củ sen là nguồn cung cấp tự nhiên của nhiều vitamin nhóm B như B6, niacin, thiamin và axit pantothenic. Các dưỡng chất này tham gia vào quá trình điều hòa cholesterol và homocysteine trong máu, góp phần ổn định huyết áp và tăng cường sức khỏe tim mạch - những yếu tố quan trọng trong thai kỳ.
Hạn chế nguy cơ vàng da ở trẻ sơ sinh
Một trong những nguyên nhân gây vàng da sơ sinh là do chức năng gan của mẹ bị ảnh hưởng trong thai kỳ. Việc bổ sung thực phẩm có tính mát, hỗ trợ thanh lọc gan như củ sen có thể giúp mẹ phòng ngừa gan nhiễm mỡ nhờ vào hoạt chất tanin. Nhờ đó, nguy cơ vàng da ở trẻ sơ sinh cũng có thể được giảm bớt.
Cải thiện tiêu hóa, ngăn ngừa táo bón và tiêu chảy
Nhiều mẹ bầu thường gặp rắc rối với hệ tiêu hóa do sự thay đổi nội tiết và áp lực của thai nhi lên thành ruột. Củ sen, với hàm lượng chất xơ dồi dào, giúp cải thiện nhu động ruột, làm dịu hệ tiêu hóa và hỗ trợ cân bằng vi khuẩn đường ruột. Mẹ có thể dùng củ sen trong món ăn hoặc pha trà củ sen để giảm tình trạng táo bón hoặc tiêu chảy nhẹ trong thai kỳ.
Tăng cường sức khỏe đường hô hấp
Sức đề kháng suy yếu khiến mẹ bầu dễ bị cảm lạnh, viêm họng hoặc thậm chí là viêm phế quản. Củ sen chứa nhiều vitamin C, một chất chống oxy hóa quan trọng giúp loại bỏ chất nhầy trong đường hô hấp, hỗ trợ làm sạch niêm mạc mũi họng và phổi. Nhờ đó, mẹ có thể phòng tránh hiệu quả các bệnh lý do virus và vi khuẩn gây ra.
Nâng cao hệ miễn dịch, bảo vệ cả mẹ và bé
Hàm lượng kẽm, mangan và magie có trong củ sen đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường hoạt động của hệ miễn dịch. Khi cơ thể mẹ có sức đề kháng tốt, nguy cơ mắc các bệnh viêm nhiễm sẽ giảm, đồng thời tạo điều kiện cho thai nhi phát triển ổn định, khỏe mạnh.
Phòng ngừa thiếu máu trong thai kỳ
Thiếu máu là vấn đề thường gặp ở mẹ bầu, ảnh hưởng không nhỏ đến sức khỏe cả mẹ và con. Củ sen cung cấp hai khoáng chất thiết yếu là sắt và đồng, đây là những yếu tố tham gia vào quá trình tạo máu và hình thành hồng cầu. Nhờ vậy, ăn củ sen đều đặn sẽ giúp giảm nguy cơ thiếu máu và mệt mỏi ở phụ nữ mang thai.
Những lưu ý khi mẹ bầu ăn củ sen
Củ sen là thực phẩm lành tính và giàu dưỡng chất, rất phù hợp để đưa vào thực đơn của mẹ bầu. Tuy nhiên, do củ sen có tính hàn, nếu ăn quá nhiều có thể gây lạnh bụng hoặc ảnh hưởng đến hệ tiêu hóa, đặc biệt là với những người có cơ địa nhạy cảm. Vì vậy, mẹ bầu nên sử dụng củ sen với lượng vừa phải, chế biến chín kỹ, tốt nhất là làm món hầm và không ăn liên tục trong thời gian dài.
Ngoài ra, để đảm bảo hấp thu tối đa dinh dưỡng từ củ sen, mẹ bầu cũng cần lưu ý một số điều khi kết hợp nguyên liệu:
- Tránh ăn củ sen cùng đậu nành: Hai thực phẩm này nếu dùng chung có thể làm cản trở quá trình hấp thu sắt trong cơ thể, ảnh hưởng đến khả năng tạo máu, điều đặc biệt quan trọng đối với phụ nữ mang thai.
- Không kết hợp củ sen với các loại nội tạng động vật: Sự kết hợp này có thể làm giảm khả năng hấp thụ các khoáng chất vi lượng thiết yếu như sắt, đồng và kẽm. Đồng thời, giá trị dinh dưỡng của món ăn cũng bị suy giảm đáng kể.
- Không nên ăn sống nếu cơ thể hàn lạnh: Những mẹ bầu có tỳ vị hư nhược, hay bị lạnh bụng hoặc dễ bị tiêu chảy nên tránh ăn củ sen sống. Trong trường hợp này, củ sen nên được nấu chín kỹ, tốt nhất là làm món hầm để vừa đảm bảo an toàn tiêu hóa, vừa phát huy công dụng bồi bổ sức khỏe một cách hiệu quả hơn.
Cách sơ chế củ sen không bị thâm đen
- Trước tiên, củ sen mua về cắt bỏ phần đầu cứng và bóc nhẹ lớp vỏ mỏng bên ngoài. Sau đó cắt lát củ sen rồi cho ngâm ngay vào bát nước sạch một lát. Điều này giúp ngăn chặn sự oxy hóa đổi màu thành màu đen xỉn của củ sen.
- Bước thứ 2, cho củ sen vào nồi nước sôi luộc qua sau đó vớt ngay ra, ngâm trong bát nước lạnh sẽ khiến củ sen giòn và tươi ngon hơn.
Nhiều chị em còn mách, có thể ngâm củ sen trong nước vo gạo. Tinh bột của nước vo gạo có thể hấp thụ chất bẩn, nhựa và bùn đất có trong củ sen khiến nó sạch và trắng hơn.
Hay cũng có thể ngâm củ sen trong nước có pha chút giấm hoặc nước chanh tươi để củ sen luôn giữ được màu trắng như ngọc.
