Trong thời gian qua, Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) liên tiếp nhận các ca bệnh liên quan đến sự cố khi lao động. Nhiều bệnh nhân nhập viện trong tình trạng khẩn cấp, sau khi nhận được sự hỗ trợ kịp thời của ê-kíp bác sĩ tại bệnh viện đã giúp bệnh nhân giữ lại trọn vẹn phần chi bị đứt lìa.
Theo thông tin từ Bệnh viện Chợ Rẫy (TP.HCM) cho biết thời gian qua, đơn vị tiếp nhận 2 người bị máy cắt cỏ chém lìa bàn chân. Bệnh nhân nam (57 tuổi, ngụ TP.HCM) bị đứt lìa cổ chân và bệnh nhân nam (46 tuổi, ngụ tỉnh Vĩnh Long) bị đứt 1/3 dưới cẳng chân. Cả 2 người đều bị tai nạn trong quá trình sử dụng máy cắt cỏ.
Bệnh nhân bị cắt lìa chân vì sự cố với máy cắt cỏ trong quá trình làm việc. Với sự kịp thời chấn đoán và đưa phương pháp điều trị thích hợp, bệnh nhân được nối chi thành công (Ảnh: BVCC)
Ngay khi nhập viện, các kíp cấp cứu, gây mê hồi sức, phẫu thuật mạch máu và vi phẫu được huy động tối đa để giảm tối đa thời gian chờ mổ.
Hai bệnh nhân đã trải qua ca phẫu thuật kéo dài hơn 5 tiếng, đòi hỏi kỹ thuật vi phẫu tinh vi, sử dụng kính hiển vi và chỉ khâu mạch máu nhỏ hơn cả sợi tóc. Hiện, cả 2 bệnh nhân sức khoẻ đã ổn định, phần chi tái tưới máu tốt và đang hồi phục ổn định.
Theo bác sĩ Trần Phước Bình - Khoa Chấn thương Chỉnh hình, Bệnh viện Chợ Rẫy TP.HCM cho biết đây là sự cố lao động diễn tiến rất nhanh, gây tổn thương nặng và đòi hỏi quy trình cấp cứu, phẫu thuật cực kỳ khẩn trương để cứu sống phần chi bị đứt.
Khi tiếp nhận bệnh nhân, khoa Cấp cứu sẽ lập tức kích hoạt báo động đỏ, huy động đồng bộ các ê-kíp cấp cứu, chấn thương chỉnh hình, gây mê hồi sức và phẫu thuật mạch máu để chạy đua thời gian để kịp trong "khung giờ vàng", tăng tỉ lệ thành công trong phẫu thuật ghép chi.
Bác sĩ Bình cho biết: “Mỗi kíp trực tại khoa luôn có ít nhất một bác sĩ vi phẫu túc trực 24/24 để sẵn sàng xử trí các ca tổn thương mạch máu, thần kinh hay chi đứt lìa. Quy trình phẫu thuật được tiến hành qua nhiều bước tỉ mỉ, từ làm sạch phần chi đứt, sắp lại xương, đến nối mạch máu bằng loại chỉ siêu nhỏ, rồi tiếp tục nối gân và thần kinh”.
Là bác sĩ có nhiều kinh nghiệm tiếp nhận và chữa trị cho các bệnh nhân bị tai nạn lao động, bác sĩ Bình tiết lộ thời gian vàng để cứu các phần chi bị đứt lìa chỉ kéo dài khoảng 4 tiếng với điều kiện phải bảo quản đúng cách.
Nhiều trường hợp ở xa nhập viện trễ, phần chi bị đứt lìa không được bảo quản lạnh đúng cách gây nhiều khó khăn cho quá trình phẫu thuật.
“Khi phần chi đưa vào còn dính cát, cỏ, dầu máy, chúng tôi phải mất rất nhiều thời gian để bơm rửa, làm sạch hoàn toàn trước khi bắt đầu nối. Điều đó khiến quá trình mổ kéo dài và phức tạp hơn”, bác sĩ Bình nói.
Bác sĩ Bình cho biết điều tiên quyết để các chi đứt lìa có thể hoạt động tốt sau khi thực hiện ghép nối phụ thuộc vào giai đoạn bảo quản và vận chuyển bệnh nhân cùng phần chi đến bệnh viện một cách nhanh chóng, an toàn. “Sơ cứu cho phần chi bị đứt lìa tốt nhất là dùng vải sạch hoặc khăn vô trùng. Sau đó, bỏ vào bịch, túi nilon buộc kín miệng và bảo quản trong thùng chứa nước và đá lạnh. Còn đối với bệnh nhân cũng phải thực hiện sơ cứu vết thương và cầm máu kịp thời” - bác sĩ Bình hướng dẫn.
Nối chi đứt lìa là một trong những kỹ thuật khó nhất của chấn thương chỉnh hình, đòi hỏi sự tập trung cao độ và phối hợp nhịp nhàng của ê-kíp phẫu thuật.
Một ca phẫu thuật nối chi đứt lìa thông thường kéo dài khoảng 5-6 giờ, nhưng cũng có những trường hợp phức tạp phải can thiệp đến 7-8 giờ. Sau khi mổ, bệnh nhân cần được theo dõi liên tục trong 72 giờ đầu, vì đây là khoảng thời gian quyết định khả năng sống còn của phần chi được nối.
Những ca đứt lìa ở vùng cổ chân hoặc bàn chân thường có cơ hội phục hồi tốt, miễn là phần chi được bảo quản đúng cách, quá trình liền xương diễn ra thuận lợi và không xuất hiện dấu hiệu nhiễm trùng. Người bệnh sẽ nằm viện theo dõi từ 7 đến 10 ngày, và chỉ được xuất viện khi vết thương đã ổn định.
Sau giai đoạn này, bệnh nhân cần tái khám định kỳ để bác sĩ đánh giá tiến triển hồi phục. Nếu tuân thủ đúng phác đồ điều trị và tập luyện phục hồi chức năng theo hướng dẫn, người bệnh có thể sớm vận động trở lại và đạt kết quả phục hồi khả quan.
Máy cắt cỏ không còn quá xa lạ đối với chúng ta, đặc biệt là những người nông dân. Bác sĩ khuyến cáo người dùng phải đặt sự an toàn lên hàng đầu và tuân thủ nguyên tắc bảo hộ, không tự ý thay đổi cấu trúc của máy .
Bác sĩ Bình nhấn mạnh rằng người lao động phải tuân thủ đầy đủ các quy tắc an toàn khi làm việc, đặc biệt là luôn mang giày bảo hộ, sử dụng đúng các thiết bị che chắn trên máy cắt cỏ và tuyệt đối không tự ý tháo bỏ những bộ phận bảo vệ này. Nếu chẳng may xảy ra tai nạn, người dân không nên dùng các mẹo dân gian như rượu hay thuốc lá để xử lý vết thương, vì có thể khiến tình trạng nghiêm trọng hơn. Việc cần làm là cầm máu, giữ gìn phần chi bị đứt lìa đúng cách và đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất trong thời gian nhanh nhất có thể.
