Xã Đức Thành được mệnh danh là chợ chuột đồng của huyện Yên Thành. Mỗi ngày, hàng tấn chuột đồng được thu mua không chỉ để tiêu thụ trong vùng mà còn vận chuyển đến các tỉnh phía Bắc. Nghề săn bắt chuột đồng đã mang lại nguồn thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm cho người dân nơi đây.
Xã Đức Thành, huyện Yên Thành, nổi tiếng là trung tâm thu mua và buôn bán chuột đồng. Mỗi ngày, hàng tấn chuột được thu mua không chỉ phục vụ thị trường địa phương mà còn xuất đi nhiều tỉnh phía Bắc. Nghề săn bắt chuột đồng đã mang lại thu nhập hàng tỷ đồng mỗi năm cho người dân nơi đây.
Không ai nhớ nghề bắt và chế biến chuột đồng ở Đức Thành có từ khi nào, nhưng danh tiếng của nó đã lan rộng khắp trong và ngoài tỉnh, thu hút nhiều khách hàng tìm đến mua chuột. Ban đầu, việc bắt chuột chỉ nhằm bảo vệ mùa màng và cải thiện bữa ăn gia đình. Lâu dần, người dân bắt đầu mang chuột ra bán dọc đường, hình thành nên chợ chuột độc đáo của địa phương.
Người dân Đức Thành sử dụng nhiều cách để bắt chuột như đuổi bắt, đặt bẫy hoặc đào hang. Trong đó, đặt bẫy là cách đỡ tốn sức nhất, nhưng đuổi bắt lại cho hiệu quả cao hơn, dù khá mệt nhọc. Vì vậy, thợ bắt chuột thường chỉ làm việc khoảng 2-3 ngày mỗi tuần.
Cuối tháng 9 hằng năm là thời điểm nghề bắt chuột ở Đức Thành nhộn nhịp nhất. Khi đến xã, bạn sẽ dễ dàng bắt gặp nhiều điểm bán chuột đồng. Chuột đồng thường được thui bằng rơm để làm sạch lông. Sau khi thui, chuột được lột da, cắt chân, đuôi, đầu và mổ bụng, giúp khách hàng dễ dàng chế biến.
Theo truyền thống, người dân trong vùng thường chế biến chuột đồng thành các món như chuột nấu sả ớt, bằm viên hoặc giả cầy. Do đó, các cơ sở chế biến thường chỉ làm sạch lông hoặc thui vàng tùy theo yêu cầu của khách hàng.
Để đáp ứng nhu cầu, các nhóm săn chuột thường xuyên hoạt động trên những cánh đồng trong và ngoài tỉnh. Thời gian từ tháng 8 đến tháng 10 là cao điểm, khi số lượng chuột đồng nhiều nhất. Có ngày, cơ sở của ông Mậu thu mua tới hơn 1 tấn chuột. Chuột đồng luôn tiêu thụ hết nhờ thị trường ổn định.
Những ngày mưa lụt, lượng chuột bắt được tăng cao, bởi ngoài các thợ săn chuyên nghiệp, nhiều thanh niên trong xã cũng tham gia bắt chuột. Chuột thu mua được phân loại theo kích cỡ: loại 1 gồm 3-4 con/kg, loại 2 là 5-7 con/kg.
Các cơ sở thu mua ở Đức Thành chia sẻ rằng chuột đồng dễ phân biệt với chuột nhà: chuột đồng mập, lông bụng trắng và lông lưng màu mun, trong khi chuột nhà gầy, lông vàng và có mùi hôi. Thợ săn thường sử dụng bẫy thay vì đào hang, giúp bảo vệ đồng ruộng, nhờ đó được người dân và chính quyền địa phương ủng hộ.
Nghề bắt chuột ở Đức Thành tuy có từ lâu, nhưng chỉ thực sự phát triển như một ngành hàng hóa trong khoảng 10 năm trở lại đây. Hiện nay, khoảng 200 người trong xã làm nghề này, hoạt động trên các cánh đồng trong tỉnh và cả các địa phương lân cận như Thanh Hóa, Hà Tĩnh. Họ thường lập nhóm 3-4 người và đi xa trong vài ngày.
Chuột đồng bắt được chủ yếu được vận chuyển sống ra các tỉnh phía Bắc tiêu thụ. Một phần nhỏ được làm thịt tại chỗ để phục vụ khách mua lẻ. Các điểm mua bán chuột ở Đức Thành vào buổi sáng luôn tấp nập, tạo nên không khí sôi động chẳng khác gì một phiên chợ đông đúc.
Nghề săn bắt và buôn bán chuột đồng ở xã Đức Thành không chỉ mang lại nguồn thu nhập ổn định mà còn góp phần bảo vệ mùa màng, giảm thiểu thiệt hại do chuột gây ra. Đây là một minh chứng sống động cho sự sáng tạo và cần cù của người dân địa phương trong việc biến những điều tưởng chừng đơn giản thành một ngành nghề kinh tế hiệu quả. Với tiềm năng phát triển và sự ủng hộ của thị trường, chợ chuột Đức Thành hứa hẹn sẽ ngày càng phát triển, trở thành điểm nhấn đặc biệt trong bức tranh kinh tế nông thôn của huyện Yên Thành.
