Giữa vùng đất phù sa trù phú ven sông Tiền, phiên chợ quê Tân Thuận Đông (TP. Cao Lãnh, tỉnh Đồng Tháp) đang từng bước trở thành biểu tượng du lịch cộng đồng đặc sắc của miền Tây Nam Bộ.
Kể từ khi khai trương vào tháng 12 năm 2022, phiên chợ quê Tân Thuận Đông, tọa lạc ven sông Tiền thuộc xã Tân Thuận Đông, thành phố Cao Lãnh (tỉnh Đồng Tháp), đã nhanh chóng trở thành một trong những điểm đến văn hóa – du lịch đặc sắc của khu vực Đồng bằng sông Cửu Long. Mỗi chiều thứ Bảy, từ 14 đến 20 giờ, khu chợ rộn ràng với những âm thanh dân dã, hương vị ẩm thực đặc trưng và những hoạt động trải nghiệm mang đậm bản sắc Nam Bộ.
Vị trí địa lý và lịch sử hình thành
Phiên chợ được xây dựng trên diện tích 2.000 m², bên những con kênh nhỏ và vườn cây ăn trái tươi tốt. Với thiết kế mang dáng dấp làng quê Nam Bộ, chợ có những gian hàng tre lá, cầu cảnh quan uốn lượn, và khu vực trải nghiệm nông nghiệp truyền thống. Vị trí nằm trên vùng đất phù sa màu mỡ là lợi thế lớn cho việc phát triển du lịch gắn với nông nghiệp.
Phiên chợ là kết quả của sáng kiến hợp tác giữa UBND xã Tân Thuận Đông và Công ty CP Mỹ Phước Thành Du lịch Đồng Tháp, nhằm hiện thực hóa định hướng phát triển du lịch sinh thái, văn hóa tại địa phương. Bắt đầu chỉ với 20 gian hàng khi ra mắt vào ngày 3/12/2022, đến đầu năm 2025, chợ đã mở rộng lên 50 gian với nhiều khu vực chức năng như ẩm thực, hàng thủ công mỹ nghệ, khu trải nghiệm và sân khấu biểu diễn.
Sản vật địa phương và nét ẩm thực dân gian
Chợ quê Tân Thuận Đông là nơi hội tụ tinh hoa nông sản và ẩm thực của miền Tây. Trong số các mặt hàng nông sản, nổi bật nhất là xoài cát Hòa Lộc – loại quả nổi tiếng của Đồng Tháp, được thu hoạch trực tiếp từ các nhà vườn đạt chuẩn GlobalGAP, có giá bán từ 25.000 đến 35.000 đồng/kg. Ngoài ra, cam xoàn da láng, mận An Phước và nhãn tiêu da bò cũng rất được ưa chuộng.
Khu ẩm thực chiếm gần một nửa không gian chợ, nổi bật với các món ăn dân dã như bánh xèo miền Tây, cá lóc nướng trui, chè khoai mì nước cốt dừa… Những món ăn này không chỉ ngon miệng mà còn đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, nhờ có sự kiểm soát nghiêm ngặt từ Ban quản lý chợ.
Bên cạnh thực phẩm, chợ còn giới thiệu các sản phẩm thủ công mỹ nghệ như chiếu cói Tân Thới, nón lá Gò Công, giỏ xách làm từ lục bình. Tất cả đều là sản phẩm thủ công do người dân địa phương thực hiện, góp phần bảo tồn làng nghề và tạo nguồn thu nhập ổn định cho cộng đồng.
Trải nghiệm văn hóa đặc sắc
Chợ không chỉ là nơi mua bán, mà còn là không gian sống động để du khách tương tác và tìm hiểu văn hóa địa phương. Nhiều hoạt động được tổ chức nhằm tạo nên sự gắn kết giữa người dân và du khách. Lớp học làm bánh dân gian như bánh ít lá gai, bánh bò thốt nốt, hay khu "bếp quê" cho phép khách tự tay chế biến món ăn truyền thống đã thu hút sự quan tâm đặc biệt.
Mỗi tối thứ Bảy, sân khấu ngoài trời của chợ sáng đèn với các tiết mục đờn ca tài tử – một loại hình nghệ thuật đã được UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể. Những bài bản như "Dạ cổ hoài lang", "Tứ đại oán" được thể hiện bởi các nghệ sĩ đến từ Câu lạc bộ Văn nghệ dân gian Đồng Tháp, góp phần gìn giữ hồn cốt văn hóa phương Nam.
Liên kết du lịch và tác động kinh tế - xã hội
Phiên chợ là điểm dừng chân lý tưởng trong chuỗi tour liên kết gồm làng hoa Sa Đéc, vườn quýt Lai Vung và các điểm tham quan ven sông Tiền. Nhiều du khách chọn tham quan chợ vào buổi chiều để tận hưởng không khí mát mẻ và ánh hoàng hôn xuyên qua mái lá – một khung cảnh đậm chất thơ.
Năm 2024, chợ đón hơn 104.000 lượt khách, tăng 40% so với năm 2023. Doanh thu bình quân đạt 500 triệu đồng mỗi tháng, trong đó khu ẩm thực đóng góp 70%. Vào dịp Tết Nguyên đán 2025, doanh thu tăng vọt lên 1,2 tỷ đồng/tuần, nhờ nhu cầu mua sắm đặc sản và các gói quà biếu được đóng gói sẵn.
Không chỉ đóng vai trò kinh tế, phiên chợ còn tạo việc làm cho khoảng 120 hộ dân thuộc diện nghèo và cận nghèo, với thu nhập trung bình 4–5 triệu đồng/người/tháng. Mô hình này hiện đang được nhân rộng ra ba xã lân cận, tạo nên mạng lưới "tour chợ quê liên xã" kết nối với 15 làng nghề truyền thống.
Phát triển bền vững và hướng đi tương lai
Một điểm sáng trong hoạt động của chợ là cam kết bảo vệ môi trường. Toàn bộ tiểu thương tại chợ đều sử dụng vật liệu thân thiện với môi trường như lá chuối, giấy báo và hộp sinh học thay cho túi nilon. Hệ thống 20 thùng rác phân loại được bố trí khắp chợ giúp nâng cao ý thức cộng đồng. Nhờ những nỗ lực này, năm 2024, chợ được UBND tỉnh Đồng Tháp công nhận là "Điểm du lịch xanh".
Trong tương lai, chợ quê Tân Thuận Đông có kế hoạch mở rộng thêm các hoạt động gắn với sông nước như chèo xuồng, câu cá, tổ chức lễ hội theo mùa vụ như lễ hội xoài, lễ hội đom đóm… Song song đó là xây dựng hệ thống homestay quanh khu vực để tăng thời gian lưu trú và chi tiêu của du khách.
Kinh nghiệm dành cho du khách
Thời điểm đẹp nhất để tham quan chợ là từ 16 đến 18 giờ khi nắng chiều nhuộm vàng không gian. Dịp Tết, nên đến trước 17 giờ để tránh tình trạng quá tải và lựa chọn được các mặt hàng đặc sản.
Khi mua sắm, du khách nên chuẩn bị tiền lẻ vì đa số gian hàng chưa hỗ trợ thanh toán điện tử. Mặc cả nhẹ nhàng thường được chấp nhận với mức giảm từ 10–15% cho các sản phẩm thủ công. Ngoài ra, tại quầy dịch vụ có bán túi giữ nhiệt với giá 10.000 đồng, tiện lợi cho việc mang đồ ăn về.
Phiên chợ quê Tân Thuận Đông là minh chứng sống động cho khả năng phát triển du lịch cộng đồng bền vững, gắn kết văn hóa, kinh tế và môi trường. Đây không chỉ là nơi giữ gìn ký ức làng quê, mà còn là điểm hẹn mới của những hành trình khám phá miền Tây.
