...Nhìn thấy Thanh đầu tóc rối bù, quần áo xộc xệch vì những việc không tên, tự nhiên bà Hà như thấy bóng dáng mình ngày xưa...
- Sao mẹ quyết định xuống ở mà không báo với con một tiếng!
- Sao tôi phải báo với cô.
- Mẹ! Dù sao, con cũng là vợ của anh Lâm, cũng là con dâu của mẹ. Nhà này cũng có một phần công sức của con xây dựng nên kia mà.
- Nhà con trai tôi. Tôi thích ở thì tôi xuống ở.
Mặc cho Thanh đứng sững sờ như trời trồng giữa sân, bà Hà thản nhiên kéo vali đồ vào nhà, miệng gọi chị em cái Huế đi dọn phòng cho bà. Nước mắt giàn dụa, Thanh muốn hỏi chồng cho rõ ràng thế nhưng ngặt nỗi, hôm nay Lâm lại bận họp. Thanh cảm thấy mình không được chồng tôn trọng. Lại thêm lời nói cùng thái độ của mẹ chồng khiến Thanh tổn thương cùng cực.
Lâm vừa về đến ngõ, con bé Huế đã chạy ra báo tin với bố là bà nội dọn xuống ở hẳn nhà mình. Lâm vội cho xe vào sân, vừa lúc Thanh từ dưới bếp bước ra định hỏi chồng chuyện của mẹ. Song cô vẫn chậm một bước bởi giọng mẹ chồng đã rổn rảng:
- Con về mà xem thái độ vợ con kìa. Mẹ dọn xuống ở với con với cháu mẹ vậy mà nó lại sừng sộ, tức tối. Có con dâu nào mà mẹ chồng nói một câu, đốp chát lại một câu như dân chợ búa thế không.
Lâm hiểu tính mẹ nên không dám cắt ngang. Chờ bà nói xong, anh mới ôn tồn:
- Mẹ, con tưởng hôm bữa mẹ chỉ nói vui. Con chưa kịp nói lại với Thanh. Vợ con chưa biết nên... Mẹ bỏ qua cho cô ấy đi mẹ.
- Bỏ qua sao được mà bỏ qua. Thử hỏi từ ngày về làm dâu, nó đã làm được gì cho bà mẹ chồng này? Con chiều nó, nó sướng quá nên mới lên mặt với mẹ như thế.
Minh họa sưu tầm
Thanh đứng bên ngoài, nghe hết những lời cay nghiệt của mẹ chồng. Từng câu, từng chữ thấm vào tim cô như muối xát. Trong mắt mẹ chồng, Thanh chỉ là hạt bụi vướng mắt. Cảm giác khi biết có thể sẽ phải quay lại sống những ngày như thuở mới về làm dâu khiến Thanh sợ và không khỏi bị sốc. Thanh nhớ mẹ chồng từng tuyên bố thẳng thừng với cả họ hàng, Thanh trở thành vợ của Lâm, được làm dâu bà là phúc tu ba đời mới được… Bà nhắm mắt chấp nhận Thanh là bởi con trai bà nó thương cô chứ thực tình, bà chưa bao giờ coi cô là dâu con. Không muốn nghe mẹ chồng nói thêm những lời cay độc, Thanh bước vào phòng với đôi mắt ừng ực nước:
- Mẹ, mẹ nỡ lòng nào nói con như thế. Con cũng đi làm, cũng có lương hàng tháng, cũng chăm chồng, nuôi con… sao gọi là… Từ ngày con về làm dâu mẹ, đã bao giờ mẹ thương con, đã bao giờ mẹ đặt mình vào vị trí của con, đã bao giờ mẹ coi con như dâu con trong nhà chưa…!
Bà Hà liếc mắt sắc về phía Thanh, giọng hắt hủi:
- Chị coi lại mình đi… chị có gì để tôi thương.
Lâm ngồi bất động, bên tai anh mẹ và vợ vẫn lời qua tiếng lại không ai chịu nhường ai. Đứng giữa hai người phụ nữ không thể thiếu trong cuộc đời mình, cảm giác như bị mắc kẹt khiến anh bất lực. Anh vò đầu bứt tóc, quát lớn:
- Hai người có thôi đi không!
Nói xong, Lâm vùng dậy bước ra khỏi nhà chẳng thèm xỏ chân vào dép, cứ thế lê chân trần trên con đường sỏi đá hướng về công viên sau nhà, bỏ lại hai người phụ nữ một già, một trung niên im lặng nhìn theo bất lực.
Chồng mất sớm, bà Hà một tay nuôi anh em Lâm khôn lớn, đứa nào cũng có công việc ổn định. Con trai đầu của bà thì buôn bán vật liệu xây dựng, kinh tế khá giả. Lâm là con út, là giáo viên dạy Toán ở một trường tiểu học có tiếng trong huyện.
Thanh sinh ra trong một gia đình nghèo. Vì hoàn cảnh khó khăn nên cô phải nghỉ học sớm đi làm công nhân may phụ giúp gia đình. Thanh ít hơn Lâm một tuổi. Cô và anh quen nhau trong buổi giao lưu kết nghĩa giữa trường anh và công ty của cô. Cả hai tìm hiểu, hẹn hò gần 3 năm sau đó mới quyết định dẫn về ra mắt hai bên gia đình. Khi biết Thanh là công nhân, bề ngoài thì bà bảo sẽ tôn trọng quyền quyết định của con trai nhưng bên trong thì bà tức tối khó chịu.
Ngày đầu tiên về làm dâu, chưa kịp thay xong bộ váy cưới, Thanh đã bị bà gọi ra phụ chị dâu rửa chén bát với lí do nhà neo người. Mọi việc trong nhà, từ đi chợ nấu cơm, giặt giũ, dọn dẹp nhà cửa sân vườn, đều một tay Thanh làm thế mà bà chẳng hé răng hỏi han động viên cô một lời. Lúc nào bà cũng chê bai, nguýt lườm Thanh. Thanh đi làm về mệt, bà Hà vẫn sai vặt cô đủ việc. Thanh bảo mệt trong người thì bà phủ đầu “Có mỗi tí việc mà kêu ca”. Khi Thanh mang bầu, nằm nghỉ ngơi, bà xỉa xói “Nhà bao việc mà thảnh thơi nằm, trong khi người khác thì tối mắt tối mũi” khiến cô ứa nước mắt. Thanh sinh con gái đầu lòng, bà chăm được mấy hôm rồi lấy cớ bận việc, gọi điện cho mẹ Thanh đến chăm. Dù Thanh sinh cháu nội cho bà, bà vẫn lạnh nhạt, coi Thanh chẳng khác nào người dưng, người thừa trong nhà. Thanh vì buồn, nghĩ ngợi, khóc nhiều đâm ra bị trầm cảm. Nhiều hôm, đi làm về thấy hai mắt vợ sưng húp, Lâm càng xót xa.
Minh họa sưu tầm
Nghe con trai thông báo sẽ dọn ra ở riêng, bà Hà đang ăn cơm, suýt nữa thì bị nghẹn. Đặt mạnh bát đũa xuống mâm, giọng bà chát chúa:
- Là con vợ con muốn thế phải không? Đang yên đang lành, tự dưng lại muốn ra ở riêng.
- Mẹ,… đây là quyết định của con. Lâm tìm cách thuyết phục bà Hà với đủ lý do, thế nhưng bà thì vẫn một hai phản đối:
Gần 5 năm ở trọ, cuối cùng vợ chồng Thanh cũng cất được ngôi nhà của riêng mình. Tuy nhà không lớn nhưng được cái kiên cố, lại gần trường Lâm dạy, gần công ty may nơi Thanh làm việc. Thanh cũng sinh thêm con gái thứ hai, đặt tên là Thương.
Dù ra ở riêng, Thanh vẫn thực hiện nghĩa vụ, trách nhiệm với mẹ chồng. Bà bảo nóng không ngủ được, Thanh bàn với Lâm sắm cho bà cái điều hòa. Bà bảo ở một mình buồn, muốn có giàn karaoke hát cho vui, vợ chồng Thanh cũng tích góp, mua cho bà. Rồi thì cuối tuần, cuối tháng đưa hai con về chơi, Thanh cũng mua nào thức ăn, nào sữa, hoa quả để đầy tủ lạnh cho bà dùng dần. Ngày lễ, ngày Tết, giỗ chạp… Thanh đều mua quà thăm biếu mẹ chồng. Đổi lại, suốt ngần ấy năm, bà Hà chưa một lần gọi Thanh hai tiếng “con dâu” hoặc chí ít là gọi tên cô. Lúc nào bà cũng “vợ thằng Lâm”, “mẹ con Huế” rồi “cô” rồi thì “chị”. Sau này, Thanh mới nghe chị dâu nói nhỏ cho biết, lí do bà Hà ghét Thanh là vì nghề nghiệp của cô không tương xứng với Lâm, rằng cô rồi sẽ kìm hãm con đường sự nghiệp, thăng tiến của Lâm.
Từ hôm làm cho Lâm bực dọc, bỏ cơm nhà suốt cả ngày, bà Hà nhận ra, việc hơn thua với con dâu dù giúp bà hả hê vui sướng trong dạ nhưng lại khiến con trai bà khổ tâm, ăn không ngon ngủ không yên.
Lâm hiện tại đã lên làm quản lý nên bữa nào cũng ở trường cả ngày, tối về lại bù đầu với đống công văn, giấy tờ. Thanh làm công ty may, thời gian ngặt, hôm nào cũng phải dậy sớm, tranh thủ đi chợ về nấu nướng để sẵn, rồi lại lật đật đến công ty làm, chiều muộn về, lại xắn tay vào bếp nấu nướng, giặt giũ, dọn dẹp cửa nhà. Xong xuôi mọi việc, cũng phải hơn 10h đêm mới đi ngủ. Sáng sớm hôm sau, công việc lại như cũ. Chị em cái Huế thì học ngày hai buổi trên trường. Thành thử, mãi đến tối, cả nhà mới có dịp được ngồi ăn cơm chung với nhau. Mới có mấy ngày ở nhà con trai, bà Hà đã cảm thấy buồn bực chân tay, hết ra ngõ, lại vào sân vào nhà ngồi một chỗ xem tivi. Chán xem, bà lại bần thần, nghĩ về những chuyện đã qua.
Nhìn thấy Thanh đầu tóc rối bù, quần áo xộc xệch vì những việc không tên, tự nhiên bà Hà như thấy bóng dáng mình ngày xưa. Cũng xoay như chong chóng, cũng chẳng bao giờ biết ăn vận váy áo, phấn son, chẳng có thời gian cho bản thân, chỉ biết vun vén, yêu thương, quan tâm đến gia đình. Lần đầu tiên bà Hà thấy động lòng trước cô con dâu mà suốt 10 năm nay bà vẫn hằn học, ghét bỏ.
Được Lâm giải thích, Thanh cũng nguôi ngoai, không còn buồn chuyện mẹ chồng xuống ở nữa. Để không làm chồng khó xử, Thanh giữ thái độ ôn hòa với mẹ, sớm chiều lo cơm nước, việc nhà, việc công ty hài hòa, chu đáo.
Ngày cuối tuần, bà Hà vào bếp phụ Thanh nấu nướng. Ngoài những món ăn quen thuộc, hôm nay bà làm thêm món thịt kho tộ Thanh vẫn thích ăn. Điều này làm Thanh ngạc nhiên quá đỗi.
Trong bữa ăn, bà gắp thức ăn cho hai đứa cháu nội, cho con trai rồi đặt vào bát cơm của Thanh miếng thịt ngon nhất.
- Con thử ăn xem mẹ nấu có vừa miệng không?
Lần đầu tiên, mẹ chồng xưng “mẹ” với Thanh. Lần đầu tiên, Thanh được bà quan tâm, gắp thức ăn cho. Lần đầu tiên, bà mỉm cười với Thanh như thế… Thanh sung sướng đến bật khóc.
- Mẹ xin lỗi… vì đã đối xử tàn nhẫn với con suốt những năm qua. Mẹ…
Giọng bà Hà ngùi ngùi đứt đoạn. Thanh cũng xin lỗi bà vì thái độ không phải của mình mấy hôm trước. Mẹ chồng nàng dâu lần đầu tiên bộc bạch, giãi bày tâm sự thoải mái khiến bố con Lâm ngồi bên rưng rưng, xúc động. Bà Hà bảo sẽ ở chơi với con cháu nội đến hết tuần rồi sẽ về lại nhà. Bà lấy cớ ở nhà còn nhiều việc phải làm. Bà dặn Thanh:
- Dù vất vả nhưng cũng phải biết quan tâm đến bản thân mình!
- Dạ…
Thanh nhẹ nhàng đáp lại mẹ chồng. Trái tim vốn đã chịu nhiều tổn thương giờ đã dần lành lại. Thanh nhìn chồng và hai con rồi hướng về mẹ chồng, cảm giác được thấu hiểu khiến lòng cô hạnh phúc ngập tràn.
