Loài đặc sản này khiến người ta thấy ngượng từ tên gọi cho đến hình dáng, trước đây ít người biết tới nay xuất hiện thường xuyên trong các khu chợ hải sản và nhà hàng cao cấp.
Nghe tên đã khiến nhiều người đỏ mặt, cá dương vật từng là loài hải sản không mấy ai để ý, thậm chí còn bị né tránh vì hình dáng nhạy cảm. Thế nhưng theo thời gian, loài sinh vật biển đặc biệt này lại trở thành một trong những đặc sản nổi tiếng tại nhiều quốc gia châu Á như Hàn Quốc, Trung Quốc và Nhật Bản, được giới sành ăn săn lùng bởi hương vị ngọt lạ và giá trị dinh dưỡng cao.
Cá dương vật thực chất không phải là cá mà là một loài giun biển, có tên khoa học Urechis unicinctus, thường được gọi là Gaebul (Hàn Quốc) hay giun thìa. Chúng có chiều dài trung bình khoảng 20–25 cm, thân hình tròn, mềm và có màu hồng nhạt. Dù cơ thể không quá dài, nhưng hang sống của cá dương vật có thể sâu tới hàng mét dưới lớp cát và bùn biển. Bằng các chuyển động co rút nhịp nhàng dọc thân, chúng bơm nước vào hang để lọc thức ăn và duy trì môi trường sống.
Loài này thường sinh sống ở những vùng đáy biển có nhiều cát, bùn mềm hoặc trong các hang ngầm dưới nước. Chúng đào hầm và tạo nên hệ thống đường hầm nhỏ giúp di chuyển, ẩn náu và sinh sản. Thức ăn chủ yếu của cá dương vật là sinh vật phù du, các loài cá nhỏ, mảnh vụn hữu cơ và đôi khi cả cua con. Một điểm đặc biệt là khi bị chạm vào hoặc ngâm trong nước, cơ thể chúng có thể phồng to hơn bình thường.
Việc đánh bắt cá dương vật đòi hỏi sự khéo léo và kinh nghiệm. Người đi săn phải quan sát kỹ các dấu hiệu nhỏ trên mặt cát để xác định vị trí hang, sau đó dùng xẻng nhỏ đào lên và nhanh tay bắt lấy con vật. Nếu làm tổn thương thân cá dương vật, chất lượng thịt sẽ giảm rõ rệt. Ở Hàn Quốc, mùa khai thác phổ biến kéo dài từ tháng 3 đến tháng 10, song thời điểm cá dương vật ngon nhất lại rơi vào mùa đông, từ tháng 12 đến tháng 2 năm sau.
Sau khi đánh bắt, cá dương vật thường được rửa bằng nước biển để loại bỏ lớp nhầy và giữ trọn vị ngọt tự nhiên. Chúng được làm sạch ruột, cắt thành khoanh nhỏ và chế biến ngay khi còn tươi sống.
Ở Hàn Quốc, cách thưởng thức phổ biến nhất là ăn sống, chấm cùng sốt cay chogochujang hoặc nước chấm dầu mè, ăn kèm kim chi. Người Hàn mô tả vị của cá dương vật là ngọt nhẹ, thanh và rất đặc trưng của hải sản tươi.
Với những ai không quen ăn sống, cá dương vật có thể được tẩm ướp dầu mè, muối, hạt tiêu rồi nướng trên bếp than. Khi chín, món ăn tỏa mùi thơm hấp dẫn, thịt dai giòn, mặn nhẹ ban đầu rồi hậu ngọt rõ rệt. Nhiều thực khách cho biết khi ăn cần nhai kỹ để cảm nhận trọn vẹn hương vị.
Không chỉ phổ biến ở Hàn Quốc, cá dương vật còn được ưa chuộng tại Trung Quốc, đặc biệt là vùng Sơn Đông – nơi được xem như “thủ phủ” của các món ăn chế biến từ loài hải sản này. Trong ẩm thực Trung Hoa, cá dương vật thường được xào cùng rau hoặc nấu chín để tạo nên những món ăn bổ dưỡng, đậm đà.
Cá dương vật hiện được bày bán khá phổ biến tại các chợ hải sản ở Hàn Quốc với mức giá tương đối dễ chịu. Bán theo cân với giá khoảng 10.000 won/kg (hơn 200.000 đồng/kg).
Ngày nay, từ một loài hải sản từng bị bỏ quên, cá dương vật đã vươn lên trở thành đặc sản nổi tiếng, xuất hiện thường xuyên trong các khu chợ hải sản và nhà hàng cao cấp. Với hương vị độc đáo và cách thưởng thức đầy trải nghiệm, cá dương vật không chỉ gây tò mò bởi cái tên “nhạy cảm” mà còn chinh phục thực khách bằng chính chất lượng thịt thơm ngon.
