Chìm trong làn sương mờ ảo của những buổi sớm mai, chợ bến cá Phú Cường hiện lên như một bức tranh đầy sức sống với những chiếc ghe xuồng tấp nập ra vào, tiếng mặc cả rôm rả và màu bạc lấp lánh của những mẻ cá tươi ngon vừa được đưa lên bờ.
Được biết đến là một trong những chợ bến cá lớn và nổi tiếng nhất trên hồ Trị An, chợ bến cá Phú Cường thuộc ấp Bến Nôm 2, xã Phú Cường, huyện Định Quán, tỉnh Đồng Nai đã trở thành điểm đến không thể bỏ qua đối với những ai muốn tìm hiểu về văn hóa đánh bắt thủy sản nước ngọt miền Đông Nam Bộ.
Nhịp sống bến cá
Cách ngã tư Dầu Giây khoảng 18km theo hướng Đà Lạt, chợ bến cá hoạt động theo một nhịp điệu đặc trưng. Mỗi ngày, chợ mở cửa hai lần: từ 3 giờ sáng đến 8 giờ sáng để đón những chiếc ghe xuồng đánh bắt cá ban đêm trở về, và từ 10 giờ trưa để đón những ghe thả lưới đánh bắt ban ngày.
Mùa nước nổi là thời điểm chợ bến cá hoạt động sôi động nhất. Trong những ngày cao điểm, chợ hoạt động liên tục cả ngày để đáp ứng lượng cá đánh bắt được tăng cao đột biến.
Nổi tiếng với nguồn thủy sản phong phú, hồ Trị An là nơi sinh sống của hơn 100 loài cá lớn nhỏ, trong đó có nhiều loài quý hiếm. Tại Bến Cá Phú Cường, người mua có thể dễ dàng tìm thấy những loại cá nước ngọt thơm ngon như cá lăng, cá lóc, cá mè vinh, và nhiều loại cá khô được chế biến theo công thức truyền thống.
Điểm đặc biệt của bến cá này là hệ thống bao tiêu sản phẩm. Các chủ vựa luôn sẵn sàng thu mua toàn bộ số cá đánh bắt được, giúp ngư dân yên tâm về đầu ra cho sản phẩm của mình.
Bến cá di động - nét độc đáo hiếm có
Khác với các chợ cá thông thường, Bến Cá Phú Cường mang tính chất di động với những sạp hàng được gắn bánh xe. Thiết kế này cho phép các tiểu thương dễ dàng di chuyển theo mực nước hồ, đảm bảo việc vận chuyển cá từ ghe lên bờ luôn thuận tiện và nhanh chóng. Sự linh hoạt trong việc di chuyển theo thủy triều và mực nước hồ là một điểm độc đáo của bến cá này. Khi nước rút, các sạp hàng được di chuyển xuống gần mép nước để thuận tiện cho việc bốc dỡ cá, đảm bảo cá luôn tươi ngon khi đến tay người tiêu dùng.
Bến cá Phú Cường vào ngày bình thường được tổ chức họp chợ theo 2 khung giờ/ngày. Cụ thể, bến cá bắt đầu hoạt động từ 3 giờ cho đến khoảng 8 giờ sáng cho khung giờ 1 và chủ yếu dành cho các ghe xuồng đánh bắt cá vào ban đêm. Sau đó, bến cá sẽ tạm ngưng cho đến khoảng 10 giờ trưa thì bắt đầu hoạt động cho khung giờ 2 (thời gian kéo dài khoảng 3 giờ) và chủ yếu dành cho các ghe xuồng thả lưới đánh bắt cá vào ban ngày.
Tuy nhiên, bến cá Phú Cường sẽ họp chợ nguyên ngày vào mùa cao điểm (khoảng từ tháng 4 đến tháng 7), vì mực nước lúc này rút cạn, ngư dân tập trung đánh bắt cá nhiều.
Bến Cá Phú Cường không chỉ đơn thuần là nơi giao thương thủy sản mà còn là biểu tượng cho nghề đánh bắt cá truyền thống của người dân địa phương. Mỗi ngày, hàng trăm lao động tìm được việc làm tại đây, từ ngư dân đánh bắt, thương lái, đến những người phụ việc, vận chuyển.
Bến cá đã góp phần quan trọng vào việc phát triển kinh tế địa phương, nâng cao đời sống người dân và bảo tồn nghề đánh bắt cá truyền thống của khu vực.
Điểm du lịch tiềm năng
Không xa bến cá là đảo Xà Cừ, một điểm đến hấp dẫn với cảnh đẹp thơ mộng và những món ăn đặc sản từ cá hồ Trị An. Du khách đến đây không chỉ được thưởng thức khô cá kìm thơm ngon, cháo cá lóc nóng hổi, hay cá lăng nướng muối đậm đà, mà còn được hòa mình vào không khí nhộn nhịp của một bến cá truyền thống.
Với vị trí địa lý thuận lợi, gần các tuyến đường huyết mạch, Bến Cá Phú Cường đang từng bước khẳng định vị thế của mình, không chỉ là trung tâm thương mại thủy sản mà còn là điểm du lịch sinh thái hấp dẫn của tỉnh Đồng Nai.
Những ai yêu thích khám phá văn hóa địa phương và thưởng thức hải sản tươi ngon không nên bỏ lỡ cơ hội ghé thăm Bến Cá Phú Cường - nơi giao thoa giữa thiên nhiên hùng vĩ và đời sống dân dã của người dân vùng hồ Trị An.