Trong dịp Rằm tháng 7, nhiều cá nhân và gia đình sẵn sàng bỏ ra tiền triệu để đặt cỗ chay cúng cho những người đã khuất, bày tỏ lòng biết ơn trong lễ Vu lan báo hiều.
Rằm tháng 7 đang đến rất cận kề, vì thế các mặt hàng phục vụ cho việc cúng rằm cũng sôi nổi không kém, đặc biệt là sản phẩm chay phục vụ cúng, cũng như nhu cầu ăn uống trực tiếp của nhiều người.
Theo khảo sát của phóng viên, thị trường đồ chay được chia thành nhiều loại, với từng phân khúc thị trường và mục đích sử dụng khác nhau. Cụ thể, có những loại đồ chay được phục vụ chuyên dành cho làm lễ cúng tại mộ phần, ban thờ gia tiên. Tuy nhiên, nhiều mặt hàng được bán sẵn ở các chợ truyền thống, siêu thị để phục vụ nhu cầu tự chế biến tại gia đình. Ngoài ra, tại các quán ăn chay, những ngày này cũng thu hút một lượng khách lớn.
Dịp Rằm tháng 7 rất nhiều gia đình sử dụng đồ chay để cúng cho tổ tiên, tỏ lòng thành kính. Ảnh minh họa.
Nhiều khách đi thăm mộ đặt đồ cúng chay, giá rẻ nhất là tiền triệu
Theo truyền thống thờ cúng của người Việt, vào những dịp quan trọng trong năm như ngày giỗ, Tết hay Rằm tháng Giêng, Thanh Minh, Rằm tháng 7 thường các gia đình sẽ làm mâm cơm dâng cúng tổ tiên. Thậm chí, có gia đình còn mang lễ vật ra tận mộ phần để cúng cho người đã mất. Mâm cơm cúng có thể là đồ chay hoặc đồ mặn tùy điều kiện của mỗi gia đình.
Trong dịp Rằm tháng 7 năm nay, số người đặt mâm cỗ chay dâng cúng tổ tiên chiếm tỷ lệ khá lớn. Bởi dịp tháng 7 này thường gắn liền với Lễ Vu lan của phật giáo, vì thế nhiều người cho rằng dùng mâm cỗ chay cúng sẽ là hợp lý hơn mâm cỗ mặn.
Bà Nguyễn Ngọc Trâm – Trưởng ban Hậu Cần (Nghĩa trang Lạc Hồng Viên) cho biết, tính đến ngày 24/8 (tức ngày 9/7 âm lịch) số người đặt các dịch vụ để cúng Rằm tháng 7 tại mộ phần khá nhiều, trong đó có đến 80% là người đặt mâm cỗ chay để cúng cho người đã mất.
Những mâm cỗ chay đặt cúng tại mộ phần không chỉ đầy đặn mà phải đảm bảo an toàn về vấn đề thực phẩm. Ảnh: NVCC.
“Do chính rằm vào thời điểm giữa tuần, vì thế mọi người sẽ đi thăm cúng mộ phần vào dịp cuối tuần, vì thế số lượng đơn đặt lễ cúng vì thế sẽ gia tăng. Tuy nhiên, có sự chuẩn bị trước nên chúng tôi không bị động”, bà Trâm chia sẻ.
Theo bà Trâm, một lễ cúng bao gồm mâm cỗ (chay hoặc mặn), hoa quả được chuẩn bị tới tận mộ phần có giá từ 1.500.000 đồng trở lên. Tuy điều kiện mỗi gia đình, có thể đặt mâm cỗ cúng với giá cao hơn. “Dù cỗ chay hay cỗ mặn, khách hàng đều phải đặt trước ít nhất 24h chúng tôi mới nhận làm. Bởi trong khoảng thời gian đó mới đủ để chúng tôi chuẩn bị và cho ra thành phẩm đảm bảo về chất lượng, cũng như hình thức”, bà Trâm thông tin.
Chị Minh Hoa – chủ một nhà hàng đồ ăn chay kiêm cơ sở chế biến, sản xuất đồ chay tại Hà Nội cho biết, tính đến thời điểm hiện tại, chị đã dừng việc nhận đơn hàng online phục vụ việc cúng rằm tại các gia đình. Chị Hoa cho biết, dù cơ sở có hơn 20 nhân viên nhưng không phải ai cũng có thể đứng bếp chế biến được. Trong khi, khách đặt mâm cúng chay yêu cầu khá cao, đồng thời nhà hàng còn phục vụ lượng khách ăn chay trưa, tối rất đông trong những ngày này. Do vậy, cơ sở chỉ nhận mâm cúng chay cho những khách hàng thân thiết, giá mỗi mâm cúng dao động từ 1,4 đến 2,5 triệu đồng (chưa bao gồm hoa, quả).
Ngoài an toàn thực phẩm, những mâm cỗ chay tiền triệu còn được trang trí bắt mắt. Ảnh: NVCC.
Tăng lượng hàng bán ở chợ và siêu thị phục vụ dịp Vu lan
Không chỉ có các nhà hàng, nơi nấu đồ chay chuyên nghiệp, ngay tại các chợ truyền thống và siêu thị, số lượng đồ chay bán ra trong dịp này cũng tăng lên đáng kể.
Theo đó, một số siêu thị như lớn ở Hà Nội, sức tiêu thụ thực phẩm chay tăng lên khoảng 20-30% so với ngày thường. Một nhân viên bán hàng tại siêu thị BigC (quận Cầu Giấy) cho biết, nếu như ngày thường chỉ có những người tu tập mới hỏi đồ chay như giò chay, nem chay thì vào dịp Vu lan, lượng bán các mặt hàng này tăng lên đáng kể. Có ngày số lượng bán ra tăng lên đến 25% so với những dịp rằm, mùng 1 khác.
Còn các chợ truyền thống, theo khảo sát, giá các mặt hàng chay không tăng quá cao so với ngày thường ví dụ nem chay 60.000 đồng/kg, bánh bao chay 5.000 đồng/chiếc, giò các loại khoảng 70-90.000/kg….
Giò chay là mặt hàng được nhiều người lựa chọn trong dịp lễ Vu lan.
Dù lượng tiêu thụ đồ chay dịp Rằm tháng 7 tăng nhiều, tuy nhiên các chuyên gia cảnh báo, mọi người cần đặc biệt lưu ý về chất lượng sản phẩm và khâu chế biến để không ảnh hưởng đến sức khỏe.
TS.BS Nguyễn Trọng Hưng (Viện Dinh dưỡng Quốc gia) cho biết, đồ chay hiện rất đa dạng, thậm chí có cả đồ nhập khẩu, vì thế mọi người cần đặc biệt chú ý đến khâu đóng gói và chất lượng thực phẩm. Bởi nguy cơ ngộ độc thực phẩm luôn hiện hữu, thực tế đã có những sự vụ gây rúng động dư luận xảy ra cách đây không lâu.
Bác sĩ Hưng cũng cảnh báo, đồ ăn chay giả mặn hiện có khá nhiều, đa phần chế biến theo kiểu chiên rán, do vậy khi sử dụng nếu không kiểm soát lượng ăn vào thì ăn chay vẫn có nguy cơ dư năng lượng, dẫn tới thừa cân béo phì. “Ăn chay hay không là quyền lựa chọn của mỗi người, tuy nhiên mọi người cần lưu ý nhất là vấn đề cân đối thực phẩm, nhóm thực phẩm để không ảnh hưởng đến sức khỏe”, bác sĩ Hưng nhấn mạnh.
