Cầm trên tay tấm bằng thạc sĩ, có công việc giảng viên ổn định nhưng anh Hải quyết tâm từ bỏ tất cả để theo đuổi nghề nuôi vịt Cổ Lũng và đã thành công.
Vịt Cổ Lũng (hay còn gọi là vịt Quốc Thành và vịt Mường Khoòng) là giống vịt nhà bản địa có xuất xứ ở địa bàn xã Cổ Lũng thuộc huyện miền núi Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa. Đây là giống vịt quý hiếm, con giống di truyền có từ lâu đời, được các thế hệ người Bá Thước gìn giữ, phát triển. Khi mới nở, vịt có bộ lông tơ màu xám đen xen kẽ khoang màu vàng nhạt. Khi trưởng thành, vịt trống có lông ở đầu màu xanh, phần cổ, ngực và lưng lông màu nâu đỏ xen lẫn trắng.
Vịt Cổ Lũng là đặc sản của vùng miền núi Bá Thước, Thanh Hoá.
Việc phát triển loài bản địa như vịt Cổ Lũng đã và đang trở thành biện pháp hữu hiệu góp phần xóa đói, giảm nghèo, nâng cao thu nhập cho người dân, nhất là người dân ở khu vực miền núi. Gia đình chị Giàng A Mai (Bá Thước, Thanh Hoá) là người dân tộc Thái ở huyện miền núi xa xôi. Hoàn cảnh khó khăn, gia đình lại đông con nhưng từ khi chăn nuôi vịt Cổ Lũng, chị đã kiếm đủ tiền để trang trải cho cuộc sống. Hàng ngày chị Mai thả cả đàn vịt trên các khe suối để kiếm ăn, nguồn nước sạch chảy từ núi đá ra nên rất nhiều calci, điều kiện khí hậu mát mẻ. Sáng thả vịt ra suối tự kiếm ăn, tối về cho ăn thêm ngô, lúa, sắn, nên thịt rất chắc, thơm ngon.
Vịt chủ yếu được chăn nuôi ở dòng suối Nũa, nước vừa trong lại chảy xuôi liên tục và rất nhiều ốc cũng như các loại vi sinh, đàn vịt thường bơi ngược dòng để đón cá con, bắt ốc nên thịt nhiều nạc lại săn chắc, thơm ngon vị thanh khiết. Đến thời điểm xuất chuồng là có người ở dưới xuôi đến tận nhà chị Mai để thu mua. Không chỉ thoát nghèo, giờ chị Mai còn có tiền để lo bữa cơm và cho các con đến trường.
Mô hình nuôi vịt này đã giúp nhiều người thoát nghèo và ổn định cuộc sống.
Hiện nay, các mô hình này đã được nhân rộng ra toàn huyện. Vịt Cổ Lũng không chỉ được nuôi ở Bá Thước mà còn lan ra các huyện khác như Quan Sơn, Vĩnh Lộc, Thạch Thành, Hoằng Hóa, TP. Thanh Hóa... mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người dân.
Anh Tiến Hải (SN 1976 ở phường Quảng Thành, TP.Thanh Hóa) đã nghiên cứu, lai tạo và phát triển giống vịt đặc sản Cổ Lũng thành công, thu lãi hàng trăm triệu đồng mỗi năm. Cầm trên tay tấm bằng thạc sĩ, có công việc giảng viên ổn định nhưng anh Hải quyết tâm từ bỏ tất cả để theo đuổi nghề nuôi vịt Cổ Lũng. “Lúc bấy giờ ai cũng phản đối việc tôi thôi nghề giáo, mọi người trách tôi sao dại quá. Nói thật lúc đó người thân và bạn bè xem tôi như một người một “gã khùng điên” mới làm như vậy”, anh Hải tâm sự. Những ngày đầu tiên, anh còn gặp nhiều khó khăn trong việc tìm giống vịt thuần chủng, cũng như chưa biết cách chăm sóc ra sao. Tuy nhiên sau vài tháng tìm tòi và học hỏi, anh Hải đã thành thạo hơn trong việc chăn nuôi.
Vịt Cổ Lũng được nuôi chăn thả 4 tháng là có thể xuất bán. Hiện nay, giá bán ra thị trường là 80.000- 95.000 đồng/kg, mỗi năm anh bán khoảng 8.000 con vịt thịt. Cứ như vậy, anh Hải thu về từ 350-400 triệu đồng nhờ loại gia cầm này.
Giống vịt Cổ Lũng thuần chủng được anh Hải nhân giống ra có màu sắc đồng nhất 95 - 97%. Nhìn bề ngoài, vịt Cổ Lũng gần giống như vịt bầu, tuy nhiên giống vịt này có đặc điểm riêng mang tính nổi trội được coi là đặc thù của giống này đó là: Vịt Cổ Lũng có cổ rụt, chân nhỏ lùn, ngắn, cổ và đầu thường có lông khoang, lông mướt, con trống có lông đuôi xoăn, và có lông cổ xanh màu xanh ánh biếc, có ánh cườm biếc. Vịt Cổ Lũng nuôi khoảng 6 tháng là bắt đầu đẻ, trọng lượng tầm 3-4 tháng tuổi đạt 1,6-1,7 kg, sau 4 đến 5 tháng nuôi trung bình có thể đạt 1,5 – 2 kg, bình quân nuôi 4 - 5 tháng có thể đạt 1,6 – 2 kg.
Kinh doanh vịt Cổ Lũng giúp anh Hải thu về hàng trăm triệu đồng.
Cũng là người kinh doanh vịt Cổ Lũng, anh Hải Minh (bản La Ca, xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa) đã tạo ra nguồn thu nhập ổn định từ đây. Nhận thấy tiềm năng phát triển của giống vịt này, anh Minh đã bắt tay vào nhân giống nhằm mục đích “thoát nghèo”. Những ngày đầu, anh phải đến các nhà dân trong bản tìm đúng loài vịt Cổ Lũng nguyên bản, chưa bị lai tạp, sau đó về chăn nuôi sinh sản, nhân đàn. “Sau lứa nuôi đầu tiên, tôi tiếp tục lựa chọn những con giống khỏe mạnh nhất, cho đẻ rồi ấp nhân giống, số còn lại thì đem bán thịt. Rồi đàn vịt cứ thế tăng dần lên, từ hàng trăm đến hàng nghìn con. Những lứa vịt thương phẩm đầu tiên xuất chuồng, thương lái tranh nhau mua với giá 170.000 - 190.000 đồng/con”, anh Minh nói.
Giống vịt này chắc chắn sẽ còn phát triển nhiều trong tương lai gần.
Vịt Cổ Lũng thơm ngon, không bị hôi như các loài vịt được nuôi ở các vùng khác. Đàn vịt của nhà anh Minh không nuôi bằng thức ăn công nghiệp, chỉ ăn lúa, ngô hay rau cỏ. Đặc điểm của giống vịt này là ưa môi trường sạch sẽ, hay bơi lội tìm kiếm mồi tạp, khả năng kháng bệnh, chống chịu bệnh rất tốt, ít bị dịch bệnh rất thích nghi với điều kiện tự nhiên của địa phương. Vịt có xương nhỏ, tỷ lệ thịt nạc cao, ngọt, thơm ngon nên phù hợp với nhu cầu và thị hiếu người tiêu dùng.
