Sau khi sáp nhập, tỉnh Ninh Bình hiện có 3 trường THPT thuộc hệ chuyên với sứ mệnh phát hiện, đào tạo và bồi dưỡng nhân tài. Điểm chung của ba ngôi trường chuyên này là đều sở hữu "bảng vàng" thành tích ấn tượng, có nhiều học sinh đạt giải thưởng cấp quốc gia, khu vực.
1. Trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy
Thành lập năm 1959, trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy được xem là cái nôi đào tạo học sinh giỏi hàng đầu của tỉnh Ninh Bình. Trường mang tên của anh hùng Lương Văn Tụy, thể hiện kỳ vọng về truyền thống hiếu học và tinh thần vươn lên trong học tập của vùng đất cố đô.
Trải qua nhiều lần mở rộng và nâng cấp, cơ sở vật chất của trường hiện nay được đánh giá thuộc nhóm hiện đại nhất khu vực khi trang bị hệ thống phòng học với trang thiết bị tối tân, khu thí nghiệm Lý - Hóa - Sinh, phòng thực hành Tin học, thư viện điện tử hiện đại đáp ứng tốt nhu cầu học tập, rèn luyện, trau dồi tri thức của các thế hệ học sinh.
Ngôi trường chuyên ở Ninh Bình lọt top những cơ sở giáo dục có kinh phí xây dựng “khủng" nhất Việt Nam với tổng mức đầu tư hơn 400 tỷ đồng.
Hiện trường đang đào tạo 10 môn chuyên bao gồm: Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh, Tin học, Lịch sử, Địa lý và tiếng Pháp. Đây cũng là một trong những cơ sở giáo dục hiếm hoi mở lớp chuyên tiếng Pháp để tạo điều kiện, cơ hội học tập cho học sinh đam mê với văn hoá, ngôn ngữ của đất nước sở hữu “kinh đô thời trang” hoa lệ.
Trong kỳ thi tuyển sinh vừa qua, điểm chuẩn trúng tuyển lớp chuyên Hóa học cao nhất với 46,59 điểm, tiếp theo là lớp chuyên Tiếng Anh 45 điểm, chuyên Ngữ văn 44,95 điểm, Lịch sử 44,45 điểm. Nhìn chung, điểm chuẩn trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy khá cao, đòi hỏi thí sinh phải ôn luyện kỹ, vững kiến thức mới có thể đậu vào trường.
Đội ngũ giáo viên trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy được đánh giá cao, là một trong những yếu tố giúp ngôi trường này tương xứng với danh xưng “lò đào tạo thủ khoa” ở Ninh Bình.
Phần lớn thầy cô đều có trình độ Thạc sĩ, Tiến sĩ, giàu kinh nghiệm giảng dạy và trực tiếp bồi dưỡng đội tuyển học sinh giỏi quốc gia. Nhiều giáo viên là chuyên gia đầu ngành, từng đạt danh hiệu giáo viên giỏi. Không chỉ giỏi chuyên môn, thầy cô còn tận tâm, gần gũi, truyền cảm hứng học tập và định hướng tư duy độc lập cho học sinh. Nhờ vậy mà thành tích học tập của học sinh không ngừng được cải thiện.
Trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy không chỉ nổi tiếng với chất lượng học sinh giỏi, mà các học sinh của trường còn năng nổ hoạt động ngoại khóa.
Năm học 2024 - 2025, Trường THPT chuyên Lương Văn Tụy đã hoàn thành xuất sắc nhiệm vụ với nhiều kết quả nổi bật. Kỳ thi chọn học sinh giỏi quốc gia THPT có 80/100 thí sinh đạt giải, gồm 19 giải Nhì, 23 giải Ba và 38 giải Khuyến khích.
Không chỉ dẫn đầu tỉnh về thành tích thi học sinh giỏi, học sinh của trường còn ghi dấu tại các cuộc thi khoa học kỹ thuật, Olympic khu vực và quốc tế. Nhiều em được tuyển thẳng vào Đại học Bách khoa Hà Nội, Đại học Y Hà Nội, Đại học Quốc gia Hà Nội…. Với bề dày hơn 65 năm, trường THPT Chuyên Lương Văn Tụy luôn là biểu tượng của giáo dục mũi nhọn tại Ninh Bình và là niềm mơ ước của nhiều thế hệ học sinh.
2. Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong
Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong là một trong những cơ sở giáo dục lâu đời và có nhiều thành tích học tập ấn tượng. Ngôi trường được thành lập năm 1920 dưới tên gọi Thành Chung. Những năm đầu, trường chủ yếu do giáo viên người Pháp giảng dạy, đến niên khóa 1921 mới đón nhận giáo viên Việt Nam đầu tiên.
Ban đầu chỉ tuyển nam sinh, nhưng từ năm 1937, trường dần mở rộng đối tượng tuyển sinh và cho phép nữ sinh theo học. Sau nhiều giai đoạn thăng trầm và phát triển, năm 1959, trường chính thức mang tên THPT Chuyên Lê Hồng Phong.
Trải qua hơn một thế kỷ, đây là cái nôi đào tạo ra hàng loạt danh nhân văn hóa và nghệ sĩ nổi tiếng như nhà văn Nam Cao, Nguyễn Tuân, MC Hạnh Phúc, ca sĩ Vũ Thảo My, Hoa hậu Nguyễn Cao Kỳ Duyên…
THPT Chuyên Lê Hồng Phong sở hữu phòng thí nghiệm hiện đại, lớp học trang bị đầy đủ thiết bị tiên tiến đáp ứng nhu cầu học tập của học sinh. Nhiều dãy phòng học trong trường vẫn còn giữ được nét cổ kính nhưng được cách tân để phù hợp trong thời đại mới.
Ngôi trường này là mơ ước của rất nhiều thế hệ học sinh tại mảnh đất hiếu học. Do đó, kỳ thi tuyển sinh hằng năm của trường có tỷ lệ chọi cao ngất ngưởng. Hiện trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong có 11 môn chuyên bao gồm: Toán, Vật lý, Hoá học, Sinh học, Tin học, Ngữ văn, Lịch sử, Địa lý, tiếng Anh, tiếng Pháp và tiếng Nga.
Trung bình thí sinh muốn đậu vào trường phải có thành tích học tập giỏi, điểm mỗi môn thi dao động từ 8-9 điểm mới có thể đậu vào trường.
Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong tự hào là ngôi trường có bề dày kinh nghiệm và bảng vàng thành tích ấn tượng. Trong 5 năm gần đây, tỷ lệ đỗ tốt nghiệp và đỗ đại học luôn đạt 100%. Năm qua, trường có 95 thí sinh dự thi HSG QG ở các môn thuộc tổ hợp tự nhiên và xã hội. Học sinh của trường đạt 84 giải thưởng với tỷ lệ 88,42%, lọt top 4 trường có tỷ lệ đạt giải thưởng cao nhất cả nước.
Ngoài kết quả nêu trên, với khát vọng chinh phục đỉnh cao tri thức, các học sinh trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong đã liên tiếp ghi dấu ấn tại các kỳ thi uy tín cấp quốc gia, khu vực và quốc tế.
Tại kỳ thi Olympic Toán học Sinh viên và Học sinh toàn quốc năm 2025, đoàn học sinh trường xuất sắc giành được 2 giải Nhất, 5 giải Nhì, 2 giải Ba. Kỳ thi Olympic Tin học miền Trung và Tây Nguyên năm 2025, các học sinh chuyên Tin học và liên môn của trường đã xuất sắc giành 1 Huy chương Vàng, 3 Huy chương Bạc, 3 Huy chương Đồng và 3 giải khuyến khích.
Trường THPT Chuyên Lê Hồng Phong - Ninh Bình còn tổ chức nhiều hoạt động ngoại khóa giúp học sinh mở rộng kiến thức, rèn luyện kỹ năng sống.
3. Trường THPT Chuyên Biên Hòa
Được thành lập năm 1959, tiền thân là Trường Cấp III Hà Nam, Trường THPT Chuyên Biên Hòa là cơ sở giáo dục trọng điểm, giữ vai trò đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao của tỉnh nhà.
Với cơ sở vật chất hiện đại cùng chất lượng nổi bật, trường THPT Chuyên Biên Hoà là niềm mơ ước của rất nhiều thế hệ học sinh.
Với tổng vốn đầu tư 260 tỷ đồng, sở hữu cơ sở vật chất tiên tiến, được đầu tư từ tivi, máy chiếu, thư viện điện tử, trở thành một trong những công trình giáo dục hiện đại của tỉnh. Khuôn viên rộng hơn 7.000 m2 được quy hoạch bài bản gồm hệ thống phòng học, phòng thí nghiệm, sân thể thao, căn tin và ký túc xá, mang lại môi trường học tập tối ưu cho học sinh.
Mỗi mùa tuyển sinh, trường THPT Chuyên Biên Hòa luôn nằm trong nhóm có tỉ lệ chọi cao nhất khu vực. Hằng năm, trường tuyển 350 học sinh cho 10 môn chuyên gồm: Toán, Văn, Anh, Lý, Hóa, Sinh, Tin học, Lịch sử, Địa lý và tiếng Nga. Thí sinh phải trải qua kỳ thi gồm 4 môn Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và môn chuyên (nhân hệ số 2).
Trong kỳ tuyển sinh vừa qua, các lớp chuyên Tin, Toán và Văn đều đạt tỉ lệ chọi lên đến 1/7, điểm chuẩn của trường dao động 31,5-37,5 điểm.
Bề dày thành tích của trường là minh chứng rõ rệt cho chất lượng đào tạo. Năm 2025, học sinh THPT Chuyên Biên Hòa đạt 60 giải HSG QG, gồm 2 giải Nhất, 12 giải Nhì, 20 giải Ba và 26 giải Khuyến khích.
Nhiều học sinh của trường từng tham dự Olympic quốc tế như Trần Đức Minh (Huy chương Vàng Olympic Hóa học Quốc tế 2022) và anh em Lê Quang Huy - Lê Huy Hoàng (lần lượt đạt giải Khuyến khích và giải Ba tại Olympic Vật lý Quốc tế 2019). Năm 2025, em Đỗ Trung Kiên - học sinh lớp 12 chuyên Hóa đã giành được Huy chương Vàng Olympic Hóa học Quốc tế. Ngoài ra, em Kiên còn giành thêm 2 giải phụ, là giải Điểm lý thuyết cao nhất và giải điểm Lý thuyết và Thực hành cao nhất cuộc thi, mang về vinh quang cho ngôi trường chuyên này.
Không chỉ giỏi về học thuật, trường còn nổi bật với hệ sinh thái gần 20 câu lạc bộ thuộc các lĩnh vực nghệ thuật, thể thao, học thuật, truyền thông và tình nguyện giúp học sinh cải thiện kỹ năng mềm, theo đuổi đam mê của mình. Trường THPT Chuyên Biên Hòa đã và sẽ tiếp tục khẳng định vị thế là cái nôi nuôi dưỡng nhân tài của tỉnh Ninh Bình.
