Nguy cơ suy đa tạng vì liên cầu lợn

ThS. BS Phạm Văn Phúc (Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương)
Chia sẻ

Liên cầu khuẩn lợn (tên khoa học Streptoccocus suis) là tác nhân gây bệnh (viêm phổi, viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm khớp ở lợn). Nếu không may nhiễm liên cầu khuẩn lợn, có thể gây bệnh cảnh nhiễm trùng nặng, đe dọa tính mạng như: Viêm màng não, nhiễm trùng huyết, viêm khớp, viêm nội tâm mạc…

Mới đây, Khoa Hồi sức tích cực, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương vừa tiếp nhận trường hợp nam bệnh nhân 27 tuổi (Bắc Ninh), vào viện trong tình trạng an thần thở máy. Trên người nhiều ban xuất huyết hoại tử rải rác toàn thân, tập trung nhiều vùng mặt, đầu chi.

Theo lời người nhà bệnh nhân kể lại, cách vào viện 4 ngày, bệnh nhân có ăn tiết canh lợn ngoài quán. Sau khi về nhà, bệnh nhân xuất hiện mệt, đau mỏi người. Đến đêm bệnh nhân thêm triệu chứng sốt, rét run không rõ nhiệt độ. Sáng ngày vào viện, người nhà phát hiện bệnh nhân trong tình trạng hôn mê, gọi hỏi không đáp ứng, tím tái toàn thân. Bệnh nhân được đặt ống nội khí quản thở máy và chuyển BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương điều trị. Tại khoa Hồi sức tích cực, bệnh nhân được chẩn đoán: Nhiễm khuẩn huyết – Viêm màng não theo dõi do liên cầu lợn. Hiện tại bệnh nhân đang được điều trị tích cực bởi biến chứng suy đa tạng, rối loạn đông máu nặng, được lọc máu liên tục, truyền các chế phẩm của máu.

Vi khuẩn liên cầu lợn lây từ lợn sang người bằng đường tiếp xúc trực tiếp với lợn mang vi khuẩn (lợn lành, hoặc lợn bị bệnh) thông qua những vết thương nhỏ, hoặc trầy xước trên da trong quá trình giết mổ lợn, chế biến thịt lợn, hay ăn tiết canh, thịt lợn chưa chế biến kỹ. Thời gian ủ bệnh ngắn từ vài giờ, cho đến 2-3 ngày (tuy nhiên có trường hợp thời gian ủ bệnh lên tới vài tuần).

Nguy cơ suy đa tạng vì liên cầu lợn - 1

Bệnh nhân 27 tuổi bị biến chứng do liên cầu khuẩn lợn đang điều trị tại BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương. Ảnh: BVCC

Bệnh cảnh phổ biến nhất của nhiễm trùng liên cầu khuẩn lợn là viêm màng não, với các biểu hiện: Sốt cao, đau đầu, buồn nôn, nôn, ù tai, điếc, gáy cứng, rối loạn tri giác, xuất huyết dưới da dạng chấm, mảng ở vành tai, mũi, mặt, thân mình…; khám có biểu hiện gáy cứng; chọc dịch não tủy có biến loạn: dịch đục, áp lực tăng, tăng bạch cầu và protein trong dịch não tủy. Trường hợp nặng tiến triển nhanh chóng hội chứng nhiễm trùng huyết, sốc nhiễm khuẩn (có thể kèm theo hoặc không kèm theo viêm màng não): Trụy mạch, rối loạn đông máu nặng, suy đa phủ tạng, xuất huyết tiêu hóa, hôn mê, tử vong nhanh chóng.

Người bị viêm màng não do liên cầu khuẩn lợn nếu chẩn đoán điều trị muộn sẽ gặp di chứng nặng nề: Điếc 1 bên hay 2 bên vĩnh viễn, không hồi phục. Một số bệnh nhân phải điều trị dai dẳng, tái phát nhiều đợt. Nhiễm trùng liên cầu khuẩn lợn mặc dù được điều trị, tỷ lệ tử vong chung cho các thể bệnh là 17%. Trường hợp bệnh nhân đã có biểu hiện sốc nhiễm khuẩn, tỷ lệ tử vong rất cao lên đến 60- 80%.

Ở Việt Nam, một số nơi người dân vẫn có quan niệm rằng ăn tiết canh đầu tháng (có màu đỏ) để lấy may mắn. Điều này không đúng, bởi nó có thể gây hại cho sức khỏe con người. Thường ở ngoài hàng quán, tiết canh được lấy từ tiết động vật tươi sống. Đây là một trong các nguyên nhân chính khiến nhiều bệnh nhân bị nhiễm giun sán. Nếu ăn phải tiết canh của lợn đang mắc bệnh thì người ăn có nguy cơ mắc liên cầu lợn, bệnh đường tiêu hóa… Trường hợp nam thanh niên 27 tuổi này cũng mắc sai lầm như vậy. (Theo lời người nhà, ngày mồng 1 tháng 8 âm lịch vừa qua, 2 anh em rủ nhau đi ăn tiết canh lấy may).

Vì vậy để phòng tránh bệnh liên cầu lợn, người dân nên chọn mua thịt lợn đã qua kiểm định của cơ quan thú y. Tránh mua thịt lợn có màu đỏ khác thường, xuất huyết hoặc phù nề. Khi ăn, việc nấu chín thịt lợn là điều rất quan trọng (Tổ chức Y tế Thế giới - WHO khuyến cáo trên 700C). Đặc biệt lưu ý người dân không ăn lợn chết, không ăn các món ăn tái, đặc biệt là tiết canh lợn. Những người có vết thương hở phải đeo găng tay khi tiếp xúc với thịt lợn tái hoặc sống.  Phải giữ các dụng cụ chế biến ở nơi sạch sẽ, rửa sạch tay và các dụng cụ chế biến sau khi tiếp xúc, chế biến thịt lợn. Dùng riêng các dụng cụ chế biến thịt sống và thịt chín.

Chia sẻ

ThS. BS Phạm Văn Phúc (Phó Trưởng khoa Hồi sức tích cực, BV Bệnh Nhiệt đới Trung ương)

Tin cùng chuyên mục

Phòng bệnh da và nguy cơ bỏng mùa bão lụt

Phòng bệnh da và nguy cơ bỏng mùa bão lụt

Mưa bão, ngập lụt kéo theo nhiều yếu tố gây hại cho da, chẳng hạn như độ ẩm cao, môi trường ô nhiễm, nước bẩn... Bên cạnh bệnh da, nguy cơ bỏng do nước nóng, hóa chất, bỏng điện do chập cháy trong mùa bão cũng tăng lên đáng kể. Khoa Da liễu và Bỏng - BV Bạch Mai ghi nhận nhiều ca bệnh đến khám với nhiều bệnh lý da và bỏng khác nhau trong thời gian gần đây.

Phân biệt sốt phát ban và sởi

Phân biệt sốt phát ban và sởi

Sốt phát ban và sởi là hai bệnh lý thường gặp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ nhưng dễ gây nhầm lẫn bởi triệu chứng ban đầu của bệnh khá tương đồng. Tuy nhiên, người bệnh có thể dựa vào một số tiêu chí để phân biệt sốt phát ban và sởi.

U xơ tuyến vú

U xơ tuyến vú

U xơ tuyến vú là loại u vú lành tính phổ biến nhất, thường xuất hiện ở người trong độ tuổi từ 15-35. Có đến 10% phụ nữ mắc u xơ tuyến vú vào một thời điểm trong đời.

Xuất huyết tiêu hóa ở trẻ em

Xuất huyết tiêu hóa ở trẻ em

Xuất huyết tiêu hóa là hiện tượng chảy máu ở đường tiêu hóa thường gặp ở trẻ em với các biểu hiện lâm sàng như nôn ra máu, đi ngoài phân đen hoặc đi ngoài phân máu.

Dự phòng lây truyền viêm gan B từ mẹ sang con

Dự phòng lây truyền viêm gan B từ mẹ sang con

Viêm gan B là một căn bệnh truyền nhiễm nguy hiểm gây ra bởi virus, ảnh hưởng lớn đến chức năng gan, hậu quả có thể gây suy gan cấp, viêm gan mạn, xơ gan, ung thư gan và có thể dẫn đến tử vong. Giống như virus HIV, bệnh lây qua đường máu, qua quan hệ tình dục và từ mẹ truyền sang con.