Có một ranh giới mong manh giữa thuyết phục và thao túng. Theo tâm lý học, có những dấu hiệu giúp bạn nhận biết ai đó là chuyên gia trong trò chơi này.
1. Họ là chuyên gia trong việc tạo ra cảm giác tội lỗi
Bạn đã bao giờ cảm thấy buộc phải làm điều gì đó mà bạn không muốn vì một người khiến bạn cảm thấy tội lỗi chưa? Đây chính là công cụ yêu thích của những kẻ thao túng cảm xúc.
Theo các nhà tâm lý học, cảm giác tội lỗi là một cảm xúc mạnh mẽ mà người thao túng có thể sử dụng để kiểm soát người khác. Đó là một cách chắc chắn để khiến mọi người tuân theo yêu cầu của họ. Vì vậy, lần tới khi bạn thấy mình cảm thấy tội lỗi mà không có lý do chính đáng, hãy lùi lại một bước. Có thể bạn đang phải đối mặt với một kẻ thao túng cảm xúc.
2. Họ luôn đóng vai nạn nhân
Đó là người bất cứ khi nào đối mặt với những hành vi sai trái của mình, họ sẽ nhanh chóng chuyển câu chuyện để biến mình thành nạn nhân. Đây là một chiến thuật thao túng cổ điển. Những người thao túng cảm xúc thường tự miêu tả mình là nạn nhân để thu hút sự cảm thông và tránh bị đổ lỗi. Họ lén chuyển trách nhiệm và khiến người khác cảm thấy tội lỗi.
Nếu bạn nhận thấy ai đó thường xuyên coi mình là nạn nhân, hãy cảnh giác. Họ có thể đang thao túng cảm xúc của bạn để trốn tránh trách nhiệm.
3. Họ xuất sắc trong việc châm ngòi
Bạn đã bao giờ đặt câu hỏi về sự tỉnh táo của chính mình trong một mối quan hệ chưa? Bạn cảm thấy như mình đang mất liên lạc với thực tế?
Đó là một mối quan hệ bắt đầu như bao mối quan hệ khác với những lời nói ngọt ngào, những ước mơ được chia sẻ... Nhưng sau đó mọi chuyện đã thay đổi. Bạn nhớ mọi thứ theo một cách trong khi nửa kia khẳng định chúng đã xảy ra theo cách khác. Những cuộc tranh cãi dần vượt khỏi tầm kiểm soát dù chỉ từ vấn đề nhỏ nhất, khiến bạn cảm thấy mất phương hướng và nghi ngờ về trí nhớ của chính mình.
Đây là một chiến thuật lôi kéo điển hình khác, khi ai đó khiến bạn nghi ngờ về trải nghiệm và nhận thức của chính mình. Đó là một hình thức lạm dụng tình cảm tinh vi, có thể khiến bạn nghi ngờ sự tỉnh táo của chính mình. Nếu bạn từng rơi vào tình huống này, hãy nhớ rằng bạn không điên như họ nói, bạn đang bị thao túng.
4. Họ là bậc thầy về im lặng
Im lặng không chỉ là từ chối nói chuyện mà với những kẻ thao túng cảm xúc, nó có thể là vũ khí. Bạn đã bao giờ gặp ai đó đột nhiên cắt đứt mọi liên lạc, khiến bạn cảm thấy lo lắng, bối rối và tuyệt vọng để sửa chữa mọi thứ chưa?
Nghiên cứu chỉ ra rằng đây là một phương pháp phổ biến được những kẻ thao túng sử dụng để trừng phạt người không đồng ý với họ. Họ muốn giành lại quyền kiểm soát thông qua việc khiến người khác cảm thấy mình nhỏ bé và không quan trọng.
5. Họ lợi dụng điểm yếu của bạn để chống lại bạn
Tất cả chúng ta đều có điểm yếu, những điều chúng ta không an tâm và những tổn thương trong quá khứ. Và kẻ thao túng sẽ dùng những điều này để chống lại bạn.
Những kẻ thao túng cảm xúc rất giỏi trong việc xác định và khai thác những điểm yếu này để làm lợi thế cho mình. Họ dòm ngó cuộc sống của bạn, chiếm lòng tin của bạn, tìm hiểu về nỗi sợ hãi và bất an của bạn, rồi biến chúng thành vũ khí. Đó là một chiến thuật độc ác chỉ phục vụ lợi ích của họ chứ không phải của bạn.
6. Họ khiến bạn cảm thấy mình mắc nợ họ
Dấu hiệu quan trọng nhất của một kẻ thao túng cảm xúc là họ có tài khiến bạn cảm thấy như mình mắc nợ họ. Cho dù đó là sự giúp đỡ, những món quà tặng hay cử chỉ có vẻ tử tế, chúng đều tạo ra cảm giác nghĩa vụ, như có một món nợ vô hình mà bạn cần phải trả. Họ nhốt bạn vào một vòng luẩn quẩn, khiến bạn phải liên tục cố gắng trả một món nợ dường như không bao giờ giảm bớt.
Hãy nhớ rằng, lòng tốt chân thành không đi kèm với những ràng buộc. Bạn không nợ ai về việc được đối xử bằng sự tôn trọng và lịch sự cơ bản.
