Bộ phim “Mưa trên cánh bướm” của nữ đạo diễn trẻ Dương Diệu Linh đã bất ngờ nhận 2 giải tại Tuần lễ Phê bình phim Quốc tế (Settimana Internazionale della Critica) trong khuôn khổ Liên hoan phim Venice lần thứ 81 diễn ra vừa qua gồm giải “Bộ phim sáng tạo nhất” (Most Innovative Film) và giải “Phim hay nhất” (IWONDERFULL Grand Prize). Đây là tin vui đối với điện ảnh nước nhà, khẳng định tài năng của thế hệ đạo diễn trẻ, đặc biệt là sự vươn lên của các nữ đạo diễn.
Thành công bất ngờ với tác phẩm đầu tay
“Mưa trên cánh bướm” (tựa tiếng Anh là Don’t cry, butterfly) là một trong 7 phim được lựa chọn từ 700 phim trên toàn thế giới có tên trong danh sách 7 phim truyện đầu tay tranh giải. International Critics’ Week (Settimana Internazionale della Critica) là một phần song song của Liên hoan phim Quốc tế Venice. Chương trình này rất cạnh tranh và tuyển chọn 7 bộ phim đầu tay tham gia tranh giải. Hạng mục này đã khởi động sự nghiệp của nhiều đạo diễn nổi tiếng thế giới như Kenneth Lonergan (nổi tiếng với “You Can Count on Me”, giành Oscar với “Manchester by the Sea”); Olivier Assayas (chồng cũ của minh tinh Trương Mạn Ngọc, nổi tiếng với các phim “Irma Vep”, “Clean” hay “Personal Shopper”); Mike Leigh (nhà làm phim huyền thoại người Anh).
Cách đây 10 năm, tại Liên hoan phim Venice lần thứ 71, Việt Nam cũng có tác phẩm dự tranh hạng mục này là “Đập cánh giữa không trung” của nữ đạo diễn Nguyễn Hoàng Điệp.
Nữ đạo diễn 9X Dương Diệu Linh
Ban giám khảo giải thưởng đã khen ngợi sự độc đáo và sáng tạo của bộ phim, với nhận xét rằng “Mưa trên cánh bướm” là phim “kết hợp giữa hài hước, bi kịch xã hội và yếu tố giả tưởng, đồng thời khắc họa những phức tạp trong mối quan hệ mẹ con”. Tờ IndieWire đã đưa ra nhận định: “Mưa trên cánh bướm là câu chuyện nhuốm màu kinh dị và những ảo tưởng mộng mơ của phụ nữ. Phim khai thác ngôn ngữ điện ảnh hiện thực huyền ảo thông qua việc nhấn vào phương tiện làm nhục đáng sợ nhất của con người: Phơi bày chuyện xấu của bạn trên mọi phương tiện truyền thông.
Phim truyện “Mưa trên cánh bướm” là tác phẩm đầu tay do nhà làm phim nữ Dương Diệu Linh làm đạo diễn và viết kịch bản. Bộ phim lấy bối cảnh ở Hà Nội, kể về một người phụ nữ trung niên (Tú Oanh đóng) tìm đến thầy bùa online với mong muốn khiến người chồng ngoại tình hồi tâm chuyển ý, nhưng vô tình đánh thức một thế lực siêu nhiên bí ẩn trong chính căn nhà của mình. Đây là bộ phim được phát triển từ loạt phim ngắn đoạt nhiều giải thưởng quốc tế của cô về nhân vật trung tâm là phụ nữ trung niên. Những phim ngắn của Dương Diệu Linh trước đó bao gồm “Thiên đường gọi tên”, “Ngọt, mặn” và “Mẹ, Con gái, Những giấc mơ”. Giống như các phim ngắn, “Mưa trên cánh bướm” khám phá các chủ đề về tính nữ, mối quan hệ gia đình và truyền thống văn hóa, được kể qua ngôn ngữ điện ảnh hài hước, tâm lý và có yếu tố huyền ảo.
Đạo diễn Dương Diệu Linh chia sẻ: “Mưa trên cánh bướm” bắt đầu cuộc hành trình khám phá kẻ thực sự gây ra nỗi đau cho phụ nữ, qua thế giới đan xen của mẹ và con gái, dẫn đến một phát hiện bất ngờ. Đây là nỗ lực của tôi để phá vỡ hình ảnh khuôn mẫu về những người phụ nữ buồn bã và bất lực, thay vào đó thể hiện họ đầy sức sống và hài hước, với một chút chủ nghĩa hiện thực huyền ảo và những giấc mơ. Tôi hy vọng tác phẩm của chúng tôi sẽ quyến rũ thế giới như cách bộ phim đã làm với chúng tôi”.
Cảnh trong phim “Mưa trên cánh bướm”
Ngay sau Venice, “Mưa trên cánh bướm” tiếp tục tham dự LHP Toronto – một trong những sự kiện điện ảnh uy tín và là nơi mỗi năm có nhiều tác phẩm sau đó đi Oscar tham dự. Phim cũng tiếp tục tham dự Liên hoan phim Busan diễn ra vào tháng 10, trong chương trình “Cửa sổ châu Á” (A Window on Asian Cinema).
Mang đến góc nhìn khác về phụ nữ thời nay
Dương Diệu Linh chia sẻ, cô bắt đầu có ý tưởng cho bộ phim này cách đây 10 năm, khi trở về Việt Nam thực hiện bộ phim ngắn đầu tiên của mình, là một bộ phim ngắn mang tính thể nghiệm về mối quan hệ giữa mẹ và con gái, trong đó người con gái có mối quan hệ với một người đàn ông đã có vợ. Người mẹ đã đến gặp một thầy bùa để thực hiện nghi lễ “cắt duyên” cho mối quan hệ này. Suốt hành trình khám phá đề tài phim về nữ giới Việt, Dương Diệu Linh cho biết chính những người phụ nữ trong cuộc sống của cô như mẹ, các dì và chị em họ đã khơi dậy cảm hứng trong việc làm phim về phụ nữ, đặc biệt là phụ nữ trung niên. Bản thân cô muốn mang đến cái nhìn khác về phụ nữ ngày hôm nay thông qua các tác phẩm của mình.
“Khi lớn lên, tôi đã xem rất nhiều phim Việt Nam và hầu hết đều mô tả những người phụ nữ dịu dàng, tận tụy chăm sóc gia đình, nhưng cuối cùng họ luôn bị lạm dụng, phản bội hoặc không được đàn ông đối xử tốt”, Dương Diệu Linh nói. “Khi làm phim ngắn, tôi cố gắng tìm câu trả lời cho việc tại sao phụ nữ lại phải chịu đựng nhiều như vậy”.
Dương Diệu Linh sinh năm 1990, là cựu học sinh Trường THPT Hanoi-Amsterdam. Cô được coi là một trong những nhà làm phim tiềm năng thế hệ đạo diễn mới của điện ảnh Việt Nam. Phim ngắn “Mẹ, Con gái, Những giấc mơ” của Dương Diệu Linh từng tham dự cuộc thi phim ngắn trong khuôn khổ LHP Quốc Tế Busan 2018 và nhiều LHP khác trên thế giới. Nữ đạo diễn từng tham dự Asian Film Academy (Busan International Film Festival 2016), Locarno Summer Academy (Festival del film Locarno 2015) và Fantastic Film School (Bucheon International Fantastic Film Festival 2015).
Poster phim “Mưa trên cánh bướm”
Phim “Mưa trên cánh bướm” là một bộ phim hợp tác giữa Việt Nam, Singapore, Indonesia và Philippines. Phim được sự hỗ trợ của Ủy ban Phim Singapore. Không chỉ giành 2 giải thưởng lớn tại Venice và chuẩn bị chinh phục hàng loạt các LHP khác, bộ phim truyện đầu tay của nữ đạo diễn 9X đã được Công ty Barunson E&A của Hàn Quốc mua quyền phát hành phim trên toàn thế giới. Barunson cũng là nhà phát hành của những phim Oscar lừng danh như “Parasite” và rất nhiều phim “oanh tạc” phòng vé của Hàn Quốc khác.
Có thể nói, nữ đạo diễn 9X Dương Diệu Linh đã tạo nên nhiều hình ảnh khó quên trong bộ phim đầu tay, khiến cô trở thành một nhà làm phim tiếp nối thời kỳ bùng nổ của điện ảnh Việt Nam trên quốc tế (sau “Bên trong vỏ kén vàng” và vài phim khác).
