Từng chỉ là món ăn dân dã vùng biển miền Trung, ốc ruốc nay trở thành đặc sản khiến dân thành phố mê mẩn.
Nhắc đến ẩm thực miền Trung, nhiều người lập tức nghĩ đến những món ăn cay nồng, đậm đà và gắn liền với đời sống biển cả. Trong số đó, ốc ruốc hay còn gọi là ốc lể, ốc gạo là món dân dã nhưng lại mang sức hấp dẫn rất riêng.
Xuất hiện nhiều ở các tỉnh ven biển như Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Gia Lai hay Đắk Lắk, loại ốc này nhỏ đến mức du khách dạo chơi trên bãi cát cũng dễ thấy chúng dạt vào bờ.
Ốc ruốc là một trong những đặc sản của vùng biển miền Trung.
Theo người dân địa phương, mùa ốc ruốc bắt đầu từ sau tháng Giêng đến khoảng tháng 6 âm lịch. Muốn bắt được nhiều, ngư dân phải chèo thuyền ra khơi, dùng lưới cào đáy biển.
Ốc ruốc sống trong cát biển, nên công đoạn làm sạch cực kỳ mất thời gian. Sau khi cào từ biển về, ốc phải được rửa đi rửa lại thật nhiều lần bằng nước biển hoặc nước vo gạo để loại bỏ cát. Nhưng chưa đủ, ốc còn phải được ngâm thêm 24 tiếng trong nước biển để thải sạch cát bên trong.
Khi đã sạch, ốc được phơi nhẹ trên bếp với sả, ít muối ớt và tiêu để hương thơm thấm vào từng con. Đến lúc có khách, người bán mới bắt đầu trộn gia vị và gói ghém lại. Mọi thao tác đều phải nhanh nhưng chuẩn xác để giữ được độ giòn, độ tươi và cả màu sắc tự nhiên của ốc.
So với hầu hết các loại ốc khác, ốc ruốc có kích thước chỉ bằng đầu ngón tay út, nhiều con thậm chí bé đến mức khó cầm chắc trên tay. Vì vậy, người bán thường luộc sẵn ốc thay vì để sống. Trong nồi ốc luôn có sả, ớt, muối tiêu để món ăn dậy mùi thơm nồng đặc trưng của biển.
Loại ốc này chín rất nhanh, nên người chế biến cần sự khéo léo và kinh nghiệm. Nếu luộc quá lâu, thịt ốc sẽ bị teo, mất độ giòn ngọt tự nhiên. Do đó, người nấu không đổ ốc vào từ đầu mà đợi nước sôi mạnh mới bắt đầu cho vào, canh đúng 2-3 phút rồi vớt ra.
Một điểm quan trọng là thịt ốc phải nhô ra khỏi vỏ sau khi luộc để thực khách có thể dễ dàng lể. Chỉ cần sơ suất nhỏ, món ốc ruốc sẽ trở nên khó ăn hơn nhiều.
Vì kích thước nhỏ bé, quá trình chế biến ốc ruốc cũng đòi hỏi sự tỉ mỉ, khéo léo của người làm
Ốc ruốc sau khi luộc được bày sẵn trong thau. Khi có khách, người bán mới bắt đầu trộn với dầu phi hành, muối ớt, hạt nêm và đặc biệt là nước mắm gừng thơm lừng. Tất cả được đảo thật nhanh tay để gia vị thấm đều nhưng không làm gãy vỏ.
Một chi tiết thú vị là khi bán, người bán luôn gói kèm vài chiếc gai bưởi nhỏ đã được tước sạch. Chiếc gai này là "dụng cụ thần thánh" của dân miền Trung, giúp khều ốc nhanh và dễ hơn.
Vào mùa biển động hoặc khi khó đánh bắt, giá ốc có thể tăng lên 50.000 - 60.000 đồng/lon vì nguồn cung khan hiếm. Tùy kích cỡ, ốc ruốc được bán với giá khác nhau, dao động từ 15.000 - 30.000 đồng/lon đối với loại nhỏ, 40.000 - 50.000 đồng/lon với loại vừa và 60.000 - 70.000 đồng/lon cho loại to.
Từ món ăn nhỏ bé bị lãng quên, ốc ruốc đã trở thành đặc sản khiến du khách mê mẩn. Vừa cực vừa vui, ăn lâu nhưng cuốn, món ốc này vẫn giữ trọn hương vị mặn mòi của biển và tinh thần mộc mạc của người miền Trung.
